Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 22-07-2019

Harceeren

betekenis & definitie

Harceeren - Harceeren of arceeren, een teekentechniek, die door middel van fijne dichtbijeengeplaatste lijnen de schaduwen en de nuances in helderheid of kleurwaarde van een voorwerp weergeeft. Men kent hiervoor allerlei systemen: regelmatige evenwijdige harceering en kruisharceering, zulke die het modelé volgt, of een geheel onregelmatige kriskras van lijntjes (vaak toegepast bij etsen).

Voor de verschillende svstemen zie de teekening. Het karakter der harceeringen wordt ook voor een groot deel bepaald door het te gebruiken materiaal.

Bij zachtere materialen (krijt, pastel, potlood), die door meer of minder druk donkerder of lichter lijnen geven, of bij penseelteekeningen, waarbij de verf stof in verschillende nuances kan worden gebruikt, zal daardoor het reliëf in de teekening nog worden versterkt. Gereedschappen, als de veeren pen, die onmiddellijk ageeren op den druk der hand, geven gemakkelijk lijnen van verschillende dikte, terwijl harde materialen (stalen pen, boden zilverstift) strakke, gelijke en eenkleurige lijnen geven.

In het algemeen is de wijze van harceeren meer kenmerkend voor een kunstenaar dan voor een kunstperiode.Bij technische teekeningen past men ook bepaalde harceeringen toe om materialen aan te duiden en om doorsneden aan te geven.

< >