Davy (sir humphry) - Eng. scheikundige; * 17 Dec. 1778 te Penzance (Cornwall), ♱ 28 Mei 1829 te Genève; was achtereenvolgens werkzaam te Bristol (1797), Clifton (1799) en aan de Royal Institution te Londen (1801). Onderzocht de inwerking van den galvanischen stroom op scheikundige verbindingen en ontdekte daarbij de metalen kalium en natrium en de aardalkaliën.
Leverde de eerste electrochemische theorie over het verband tusschen chemische affiniteit en electrische verschijnselen. Uitvinder van de naar hem genoemde veiligheidslamp voor mijnwerkers, het lachgas (stikstofoxydule N20), het phosgeen en vele andere stoffen.
Lit.: John Davy, Memoirs of the Life of Sir Humphry Davy (Londen 1836); E. Thorpe, Humphry Davy, poet and philosopher (Londen 1901); A. H. van der Boon Mesh, Redevoering over Humphry Davy (Leiden 1837).
Veiligheidslamp van Davy. Deze lamp werd in 1816 door Davy geconstrueerd om het gevaar voor explosie in de mijnen weg te nemen. Hij maakte hierbij gebruik van de ontdekking, dat zeer fijn kopergaas een vlam volkomen afsnijdt. Men kan deze proef gemakkelijk nemen door een stuk fijn kopergaas boven een gasbrander te houden.
Ontsteekt men het gas onder het gaas, dan komt de vlam niet boven het gaas uit; houdt men een lucifer boven het gaas, dan brandt het gas alleen aan den bovenkant. Davy verklaarde dit verschijnsel door de groote snelheid, waarmee het zeer goed geleidend kopergaas de warmte van de vlam wegvoert, zoo dat aan de andere zijde het gas niet op ontbrandingstemperatuur komt. In zijn veiligheidsknop nu brandt een olievlam binnen een cylinder van fijn kopergaas. Het explosiegevaar van mijngas, of welk explosief gas ook, is nu volkomen opgeheven, daar het mijngas alleen binnen den cylinder zal ontvlammen, zonder dat de vlam naar buiten kan slaan.
Technisch werd Davy’s lamp verbeterd, o.a. in 1837 door Müseler (België) en in 1867 door Morison (Eng.): de cylinder van kopergaas werd vervangen door een cylinder van stevig glas, die meer licht doorlaat; de afschuttende werking werd verkregen door horizontale afsluiting met kopergaas. Tegenwoordig worden in de mijnen veelal electrische lampen gebruikt.