Contagion - (philol.) noemt men het verschijnsel, dat een heele zinsinhoud langzamerhand op één woord wordt samengetrokken. Omdat bijv. bij het Latijnsche „ire in hostem: op den vijand aftrekken” een leger te pas kwam, ging later het Italiaansche oste „leger” beteekenen.
Zoo is ons „maar” als bijwoord, bijv. in „Je hoeft het maar te zien”, ontstaan uit ne ware: „als het niet was”, via de beteekenis: „niets, tenzij wat genoemd wordt”. Het krachtigst doet zich de c. gevoelen, als de woorden erdoor een absoluut tegengestelde beteekenis krijgen, bijv. in het Fransche pas, point, personne, rien, jamais (jam magis), die oorspronkelijk beteekenen: schrede, punt, persoon, zaak, nog meer, en nu in plaats van een positieve een negatieve beteekenis hebben gekregen.
Lit.: M. Bréal, Essai de sémantique (Parijs 1921); W. Wundt, Völkerpsychologie (Leipzig 1912). br. Herman Jozef.