Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 23-04-2019

Cassini

betekenis & definitie

Cassini - 1° César François, de derde van een geslacht van Fransche sterrenkundigen en geographen, * 17 Juni 1714 te Parijs, † 4 Sept. 1784. Sedert 1756 directeur van de sterrenwacht te Parijs. Herhaalde van 1739-’40 de door zijn vader en grootvader ondernomen graadmeting en begon in 1739 de driehoeksmeting voor het eerste groote topografische kaartwerk, de Carte topographique de la France in 180 bladen, schaal 1: 86 400 (1744-1815). Dit werk werd in 1789 beëindigd door zijn zoon Jean Dominique (* 30 Juni 1748 te Parijs, † 18 Oct. 1825). Deze volgde zijn vader in 1784 op als directeur van de sterrenwacht, maar trok zich na een korte gevangenschap tijdens de Revolutie in 1794 terug op zijn goed Thury. Hier schreef hij een geschiedenis van de Parijsche sterrenwacht, die ook voor de geschiedenis van zijn familie belangrijk is:

Mémoires pour servir à l'histoire des Sciences et à celle de l'observatoire royal de Paris (1810).

Jong.

Projectie van Cassini-Soldner, de transversale quadratische platkaart, d.i. een aequidistante cylinderprojectie in transversale ligging. Het oppervlak van een met de aarde gelijkvormigen bol Transversale platkaart van wordt op ’n cylinder overgebracht, die de aarde volgens ’n meridiaan raakt; deze meridiaan wordt dus lengte-getrouw overgebracht, tevens wordt de middelste parallel van het af te beelden gebied lengtegetrouw overgebracht, ieder punt ligt op den waren afstand (langs den grootcirkel) van den raakmeridiaan. Deze projectie is geschikt voor afbeelding van landen met de grootste uitgestrektheid in lengterichting. Zij werd het eerste gebruikt door de Cassini’s in hun Carte géométrique de la France in 1 : 86 400 (1744-1815), later door Soldner op Wurttemberg toegepast.

Jong.

2° Giovanni Domenico, professor in de sterrenkunde te Bologna; * 1625 te Nice, † 1712. Van 1669 tot zijn dood directeur van de nieuwe Parijsche sterrenwacht. Zeer ijverig waarnemer. Ontdekt vier manen van Saturnus, bepaalt den omwentelingstijd van Jupiter, ontdekt den donkeren ring in den ring van Saturnus („scheiding van Cassini”), doet verder waarnemingen aan het Zodiakaallicht, manen van Jupiter, enz. Wordt op hoogen leeftijd blind.

P. Bruna.

< >