Johannes (1372-1415), Boheems priester, was in zijn denkbeelden in sterke mate afhankelijk van Wiclif. Als hoogleraar en rector van de Praagse universiteit verwierf hij door zijn welsprekendheid grote aanhang voor zijn ideeën, die de sympathie van koning Wenzel hadden.
Toen hij door toedoen van de aartsbisschop in 1410 geëxcommuniceerd werd, nam het volk het voor hem op. Hij bestreed verschillende kerkelijke misstanden en richtte zich ook tegen de hiërarchie en het gezag van de paus.
In 1414 verscheen Hus, die zijn tegenstanders uitgedaagd had hem voor het concilie aan te klagen, met een vrijgeleide van keizer Sigismund voor het Concilie van Constanz. Hij werd veroordeeld en ondanks keizerlijk vrijgeleide verbrand.
Doordat Hus de transsubstantiatieleer, de leer der verdienstelijke werken, de zeven Sacramenten, de Mariologie en meer katholieke leringen onaangetast liet, is hij geen eigenlijke voorloper der Reformatie te noemen. Zijn aanhangers, die de lekenkelk als het symbool van hun eenheid beschouwden, ontketenden een groot offensief.
Daaruit ontstonden de zgn. Hussietenoorlogen (1419-1438), waarin de Hussieten lang aan de winnende hand waren.
Spoedig ontstonden twee partijen, de gematigden of Utraquisten en de fanatieken of Taborieten, de Boheemse Broeders. Door het betoog van Eek te Leipzig (1519) is het aan Luther duidelijk geworden, dat hijdoor zijn verwerping van het gezag van paus en concilie het met Hus eens was.D. N./J. c. G.
