Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

ARK DES VERBONDS

betekenis & definitie

was een kist van acaciahout, van binnen en van buiten met goud bekleed, rondom met een strook loofwerk versierd en afgedekt met het zgn. verzoendeksel (Ex. 25 : 10-22:37 : 1-9) waarop twee gouden Cherubijnen -figuren.

In deze kist bevonden zich alleen de stenen tafelen der Wet (Ex. 40 : 20; 1 Kon. 8:9:2 Kron. 5 : 10; Deut. 10 : 1-5). Hebr. 9 : 4 zegt, dat zij tevens een urn met manna bevatte (zie Ex. 16 : 32-34) en de staf van Aaron (Num. 17 : 10), maar de schrijver schijnt zich daar bij een gangbare mening aan te sluiten, die deze zaken niet naast, maar in de ark aanwezig dacht.

De ark was het heiligste cultusvoorwerp van Israël, want zij werd beschouwd als de troon Gods, van waaruit God zijn volk zegende, ja, als vertegenwoordigster van de Verbonds-God zelf: een soort symboliek waarbij symbool en persoon op wie het symbool betrekking heeft, worden vereenzelvigd (vgl. Num. 10 : 35). Vandaar ook de verschillende benamingen als: ark van God (1 Sam. 3:3), ark van Gods glorie (2 Kron. 6 : 41), heilige ark (2 Kron. 35 : 3), ark des verbonds (Ex. 26 : 33; Num. 4 : 5). De uitdrukking „voor de ark komen” betekent hetzelfde als „voor Jahweh verschijnen”. God zelf werd niet afgebeeld.

De ark behoort als draagbare Godsbark tot de oudste tradities van Israël, nog uit de tijd van zijn omzwervingen. Oorspronkelijk werd haar geladen goddelijke kracht bovenal ondervonden in de heilige oorlog door „Jahweh der heerscharen” geleid (1 Sam. 4-7; Num. 10 : 35 v.). Later bleef zij voorgoed verborgen in het heilige der heiligen, (zie Tempel.) Met de ballingschap ging de ark verloren. 2 Makk. 2 : 4-8 vertelt de legende, dat zij bij de verwoesting van Jerusalem door Jeremias in een spelonk van de berg Nebo zou verborgen zijn om eens in de messiaanse tijd weer ontdekt te worden. Jeremias zelf echter verwacht voor de heilstijd een zodanige nabijheid Gods, dat de stoffelijke ark overbodig wordt (Jer. 3 : 16). In dezelfde geest spreekt Openb. 11 : 19 over de hemelse ark des verbonds, symbool van de geestelijke zegeningen Gods door de overwinning van Christus. j. v. D./J. w.