Psychologische inflatie ontstaat wanneer de bewuste identiteit van een individu (het ego en de persona) wordt samengevoegd met een archetype van het onbewuste.
Dat archetype zou het Zelf of een van de andere "positieve" archetypen kunnen zijn zoals de held, de wijze, de redder, de genezer, enz. Mensen kunnen echter ook ten prooi vallen aan een schadelijk negatief archetype zoals de zondebok, de mislukkeling, het slachtoffer of de paria. Deze laatste geven aanleiding tot wat een negatieve inflatie wordt genoemd.
