is een mengsel van zwavel, koolstof (houtskool) en kaliumnitraat (salpeter), dat vóór de Eerste Wereldoorlog in vuurwapens werd gebruikt, maar later door andere ontplofbare stoffen is vervangen. Men gebruikt het nog in munitie voor de jacht en in vuurwerk.
De Chinezen vonden het omstreeks 1150 uit. In de 14de eeuw werd het voor het eerst in Europa in vuurwapens gebruikt. Na de ontsteking doet de salpeter als oxydatiemiddel de zwavel en de koolstof tot gasvormige produkten (zwaveldioxide; kooldioxide) verbranden, waardoor in de loop van het vuurwapen een hoge gasdruk ontstaat, die het projectiel met grote snelheid uit de loop drijft.
