Stadsprofielen - Er bestaat een groot aantal stadsprofielen van Amsterdam, gezien vanaf de noordkant van het IJ en een kleiner aantal waar de Amstel op de voorgrond afgebeeld staat. Een stadsprofiel is een aanzicht van de hele of een groot deel van de stad in schilderij, tekening, prent of foto. De bibliografie van d'Ailly (1953) beschrijft in totaal 299 verschillende profielen. De meeste hiervan zijn gedrukt. De afmetingen verschillen sterk.
Profielen variëren in hoogte van soms niet meer dan enkele centimeters, tot meer dan een meter hoog. In de lengterichting zijn ze soms meerdere meters lang. Hoewel er enkele 16de-eeuwse stadsprofielen bewaard gebleven zijn, werden er in de 17de eeuw de meeste (ca. 150) vervaardigd. In de 18de en de 19de eeuw namen deze aantallen weer af (beide eeuwen circa 70). Tegenwoordig worden ze nog zelden gemaakt. Stedelijke uitbreidingen zijn hier debet aan; het is vrijwel onmogelijk geworden de hele stad vanaf een laag standpunt te overzien. Ook is het, door de bouw van het Centraal Station, minder aantrekkelijk geworden om, gezien vanaf de noordelijke IJ- oever, een profiel van de oude stad te maken.
LIT. A.E. d’Ailly, Repertorium van de profielen der stad Amsterdam en van de plattegronden der schutterswijken, 1953; J. Peeters en E. Fleurbaay, 16de- en 17de-eeuwse topografische voorstellingen en het standpunt van de kunstenaar, Bulletin KNOB 88, 1989, nr. 5, 30-41; M. Hameleers, Het profiel van Pieter van der Keere, O.A. 46, jan. 1994, 14-15; Roland van Tulder, De echo van een eeuw: honderd jaar Amsterdamse stadsgezichten, 1999; Carole Denninger-Schreuder, Schilders van Amsterdam: 4 eeuwen stadsgezichten, 2000.
