Rude, ringvuur, ringworm, haarschimmel, daalderschurft, trichophytie. Huidziekte bij mensch en dier, veroorzaakt door een schimmel.
Bij het vee komt de ziekte alleen in den staltijd voor, tengevolge van slechte huidverzorging. Het vuil en het stof dringen dan tusschen de haren en daarin heeft de schimmel een goede kans van ontwikkeling. Zij groeit dan in de haarzakjes en er ontstaan ronde plekken, die in het midden genezen en zich aan den rand uitbreiden. (Van daar de namen ringvuur, daalderschurft, tater). Gewoonlijk ziet men die plekken het eerst rondom de oogen en op andere plaatsen op den kop. De haren gaan daar overeind staan en er komt een grijs beslag. Men ziet dan ronde, grijze schilferende vlekken met afgebroken haren, roode korstjes met etterpuntjes ertusschen.
Vooral jonge dieren zijn vatbaar. De ziekte is echter bij het vee zeer goedaardig en geneest van zelf, wanneer de dieren in de wei komen, daar zon, wind en regen den schimmel dooden. In den stal is de ziekte goed te bestrijden met groene zeep of met raapolie, gemengd met petroleum. Omdat de ziekte een gevolg is van gebrek aan zorg, spreekt men in Friesland van „arme rude”. In Drente is de naam tater gebruikelijk (tater: vlek, klodder). Van veel belang is het, dat de ziekte op den mensch gemakkelijk overgaat.
Men ziet haar dan ook bij veeverzorgers vooral aan de buigzijde van de polsen; maar ook elders op het lichaam komt tater voor. Op de behaarde plekken van het gelaat is de ziekte moeilijk te genezen, omdat de schimmel dan in de haarzakken woekert. Daarom is de zgn. baardschurft (geen echte schurft) zoo Hardnekkig.Het schijnt, dat de schimmel ook door den kapper kan worden overgebracht, want tater is waargenomen bij vrouwen in het nekkuiltje, nadat zij heur haar kort hadden laten knippen.
Hoe besmettelijk de schimmel wel is, blijkt uit een waarneming aan het Fransche departement van Financiën, waar in drie jaar tijd onder de 1000 ambtenaren, 194 gevallen van ringvuur voorkwamen, welke waren ontstaan, doordat de ambtenaren gewoon waren eikaars sjaals, dassen en hoeden te dragen.
De ziekte jeukt niet, zooals echte schurft (door de schurftmijt veroorzaakt).
Paarden, honden en katten kunnen ook besmet worden. Vee met haarschimmel behept, wordt voor den uitvoer naar het buitenland geweigerd.
De herkenning geschiedt gemakkelijk door microscopisch onderzoek, waarbij men den eigenaardigen zwamvlok kan waarnemen.
