Een plotselinge, gewelddadige, onwettige verandering in de regeering van een land. Frankrijk heeft verscheidene staatsgrepen gekend.
In ons land zijn er twee voorgekomen in 1798. Na de omwenteling van 1795 kwam er in 1796 een Nationale Vergadering bijeen, gekozen door het geheele volk, teneinde een grondwet samen te stellen. Verschil van beginsel was de oorzaak, dat men in 1798 nog niet verder was gekomen. De driftige , .Unitarissen” wenschten eenheid van het land en samenvoeging van de schulden der provinciën. De „Federalisten” wenschten daarentegen de voortzetting van de oude republiek met iets sterker centraal gezag : een statenbond van provinciën dus. Daendels, een der Unitarissen, beraamde een staatsgreep.
Hij vertrok naar Parijs en kwam terug, verzekerd van den steun der Fransche regeering. De vergaderzaal werd omsingeld, aan de Federalisten werd de toegang ter vergadering geweigerd, waardoor de Unitarissen gelegenheid kregen een grondwet in hun geest aan te nemen en de provinciale souvereiniteit te vernietigen (22 Januari 1798). Het wetgevend gezag kwam in handen van „Het vertegenwoordigend Lichaam” terwijl het „Uitvoerend Bewind” de uitvoerende macht kreeg.Het vertegenwoordigend lichaam bleek te willen regeeren in den geest der Fransche omwenteling: met geweld. De guillotine dreigde, Daendels bewerkte een nieuwen staatsgreep. Hij had de Franschen op zijn hand: deze wenschten geen herhaling van hetgeen zij onder het Schrikbewind hadden ervaren. Daendels omsingelde het gebouw, waar drie der voornaamste tegenstanders aan tafel zaten. Twee ontkwamen door de ramen, maar Pieter Vreede werd gevangen genomen. Zijn partij werd daardoor zeer verzwakt en een nieuwe verkiezing leidde tot een nieuw Vertegenwoordigend Lichaam.
