Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2025)

Gepubliceerd op 25-05-2021

stemvee

betekenis & definitie

(19e eeuw) (inf.) onder politici een smalende term voor `kiezers' of electoraat. Zij worden gezien als passieve stemmers zonder noemenswaardige inbreng in het beleid. Dergelijke kiezers zijn niet geïnteresseerd in politiek maar ze zijn wel bereid om op een bepaalde partij te stemmen. Ze laten zich als vee naar de stembus drijven. Vooral actieve CPN-leden hebben het met regelmaat over ‘stemvee binnenslepen’. De term wordt soms ook gebruikt om kamerleden mee aan te duiden. In Zuid-Afrika werd dit woord in 1934 opgetekend (zie Jean Branford: A Dictionary of South African English. 1987). Kijk verder nog kiesvee*, klapvee*.

• Er is een ander bestendig wrijfpunt in deze zaak; zal men de censusverlaging gelijken tred doen houden door het gansche land, of zal men de verlaging hoofdzakelijk doen plaats grijpen in de groote steden, waar de meeste ontwikkeling heerscht en derhalve rationeel meer uitbreiding gewenscht kan heeten? Gaat men tot verlaging in evenredigheid ook van het platteland over, dan bestaat er gevaar, dat men de massa ‘stemvee’, d.w.z. de kudde, die zich laat drijven door dominee of pastoor, de clericale bende, sterk vermeerdert. (De Tijdspiegel. Jaargang 40. 1883)
• De velen, dwépers-met-Penning, die op bepaalde bewonderingsgebaren van bepaalde leiders willoos en smachtend meebewonderen; de talrijke en elegante kudde van 't literair stemvee, is nu wel weggeloopen; geen beter middel om hèn van zich af te koeschten dan de twee hierboven staande qualificaties. (Groot Nederland. Jaargang 9. 1911)
• Nederland is een kikkerlandje voor spitsburgers en stemvee. (Oor, 12/03/1988)
• Neem het voorbeeld van A.J. Kaland, voorzitter van de CDA-fractie in de Eerste Kamer. Op maandag betitelde hij zijn CDA-collega's in de Tweede Kamer als stemvee, op dinsdag kwam daar herrie van, op woensdag kwam daar nog meer herrie van, waarna de politicus op donderdag laat weten dat hij het allemaal niet heeft gezegd, althans niet heeft bedoeld, terwijl het bovendien allemaal verkeerd is opgeschreven, althans verkeerd is begrepen. Want voor een politicus valt niets zo slecht te verteren als hetgeen hij gísteren heeft gezegd. (Onze Taal. Jaargang 61. 1992)
• Champagne knalde en als eenzaam tegenstemmer thuis achter de buis had je het gevoel dat stemvee in Amsterdam alleen bedoeld is om stuntelende politici aan hun dubieuze winst te helpen. (Nieuwe Revu, 02/07/1997)
• Door het Britse politieke systeem, dat parlementariërs van de regerende partij min of meer dwingt regeringsvoorstellen te steunen, voelen veel kamerleden zich toch al vaker klap- en stemvee dan democratische controleurs van het overheidsbeleid. (De Morgen, 16/07/1997)
• Arm volk, kankert voort, jullie kunnen niet anders, jullie zullen gepiepeld blijven worden – tot je gaat nadenken. Maar aangezien je dat hebt uitbesteed aan anderen, zijn jullie verworden tot andermans stemvee, koopvee en klapvee en kunnen jullie lang wachten op de ommekeer. (P.F. Thomése: Verzameld Nachtwerk. 2016)

< >