(1993) (epon.) het controversieel gegeven (want volgens sommigen een fabeltje) dat je na het luisteren naar Mozart hoger scoort op de IQ-test. Naar deze componist luisteren zou goed zijn voor de intelligentie omdat je er beter geconcentreerd maar ook ontspannen van wordt. De oorspronkelijke studie uit 1993 (gedaan door Frances Rauscher, Gordon Shaw en Catherine Ky) rapporteerde een verbetering van de mentale ontwikkeling op korte termijn (die ongeveer 15 minuten duurde) in de uitvoering van bepaalde soorten mentale taken die bekend staan als ruimtelijk redeneren, Latere onderzoeken weerlegden dit. Feit is wel dat muziek een meetbaar positief effect heeft op je cognitief functioneren. Het brengt je ook in de flow om te studeren.
• Het Mozart-effect: laat een tweejarige naar klassieke muziek luisteren en hij/zij wordt slimmer. Sommige mensen zweren erbij, zeker nadat enkele studies gewezen hebben op betere prestaties na een douche klassiek. Daarom dat peuters in staatscholen in Florida elke dag naar klassiek moeten luisteren. (Het Belang van Limburg, 05/08/1999)
• Don Campbell is een Amerikaanse muziekkenner die een boek geschreven heeft over de effecten die (klassieke) muziek kan hebben op kinderen. The Mozart Effect for Children draait rond de stelling dat de creativiteit en de intelligentie van ukken kunnen aangescherpt worden door hen veel naar klassieke muziek te doen luisteren. (De Morgen, 07/09/2000)
• Dat Mozart het financiële welzijn kan bevorderen, hebben sommige wetenschappers wel al bewezen. Toen de Universiteit van Californië een studie publiceerde over het Mozarteffect, besloot de onderzoekster Julie Aigner-Clark haar dochtertje naar Mozart te laten luisteren. Haar man filmde het gelukzalig lachende kind tijdens de testen. Baby Einstein was geboren: een reeks dvd's en boekjes waarin kinderen eerste woordjes leren terwijl ze kijken naar lachende kindjes en luisteren naar licht klassiek. Disney kocht de reeks meteen. (De Standaard, 21/01/2006)
• Mensen die luisteren naar muziek van Mozart, hebben een verhoogde activiteit in de hersenen. Dat is de voorlopige conclusie van een test naar het bestaan van het zogeheten Mozart- effect, een theorie die beweert dat luisteren naar muziek van Mozart goed is voor je intelligentie. Dat maakte de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) bekend. Een ensemble van het Noord Nederlands Orkest speelde zondagmiddag zowel een werk van Mozart als van de moderne componist Berio. Van een aantal luisteraars en muzikanten is de hersenactiviteit tijdens deze uitvoeringen gemeten. Uit de eerste resultaten bleek dat het brein van de luisteraars meer reageerde op de muziek van Mozart dan op de klanken van Berio. (De Tijd, 19/10/2010)
• Worden kinderen slimmer van muziekles? Nieuw onderzoek spreekt die mythe stellig tegen. Jaren geleden had een onderzoek geconcludeerd dat muziek mensen een beter ruimtelijk inzicht verschafte. Het Mozart-effect was geboren. Sindsdien is het al meermaals weerlegd, maar veel ouders geloven nog altijd dat het nuttig is hun kinderen naar de muziekles te sturen. (De Morgen, 31/12/2013)
• De ene test is de andere niet, om te beginnen. Er zijn er een dertigtal, elk met hun specificiteit. Ze meten ook niet dé intelligentie. Ze geven een indicatie - nuttig bij bijvoorbeeld leerproblemen - van een specifieke soort cognitieve vaardigheden. En alleen daarvan.' Geamuseerde blik: 'Heb je naar Mozart geluisterd vanmorgen? Omdat je daardoor zogezegd beter zou scoren?' Ik schud het hoofd. 'Queens of the Stone Age, om wakker te worden. Een soort anti-Mozart.' Glimlach. 'Geen zorg. Dat zogenaamde Mozart-effect is een fabeltje. Een van de vele mythes die de ronde doen over IQ.' (De Tijd, 15/03/2014)
• Omdat muziek zo’n ongelofelijke impact op ons heeft én een unieke bijdrage levert aan de ontwikkeling van ons brein. Er is nog geen onderzoek dat duidelijk aantoont dat muziek leren spelen ook betekent dat je beter wordt in rekenen en taal, het zogenoemde Mozart-effect blijkt niet bewezen. (Knack, 07/06/2017)
• Klassieke muziek heeft bij sommigen de reputatie extra bij te dragen aan de concentratie. Dat idee stamt uit 1993, toen de Amerikaanse psychologe Francis Rauscher een onderzoek publiceerde waarin zij pleitte voor het zogeheten 'Mozart Effect'. Volgens haar had het luisteren naar Mozarts Sonata K448 een significante invloed op het ruimtelijk inzicht van de proefpersonen. Het onderzoek maakte furore in Amerika en in de volksmond werd 'invloed op het ruimtelijk inzicht' al gauw vervangen door 'invloed op het IQ'. (De Volkskrant, 29/06/2019)
• Entrée werft studenten met het 'classical effect'-argument. Door klassieke muziek zou je beter kunnen studeren. Maar volgens hoogleraar Muziekcognitie Henkjan Honing is dit 'Mozart-effect' wetenschappelijk achterhaald. 'Nieuw onderzoek duidt er steeds meer op dat muziek juist afleidt. Muziek waar je graag naar luistert, kan je wel alert en opgewekt maken. Maar dat kan met alle soorten muziek.' (De Volkskrant, 13/10/2020)
• Het Mozart-effect bij epilepsie werd voor het eerst beschreven in 1993 door een psycholoog die ontdekte dat studenten beter ruimtelijke taken kunnen uitvoeren na het beluisteren van Mozarts sonate K448. Later werd hetzelfde muziekstuk getest bij patiënten met epilepsie, en stelden onderzoekers via EEG-onderzoek vast dat abnormale hersenprikkels afnemen tijdens het beluisteren van deze Mozart-sonate. Datzelfde effect kon niet geproduceerd worden met muziek van andere componisten, zoals Beethovens Für Elise, noch met andere composities van Mozart, uitgezonderd een enkele keer met zijn pianosonate in C Major (K545). Sommige muziek zou het aantal abnormale prikkels in de hersenen zelfs doen toenemen, zoals beschreven voor de 94ste Symphonie van Haydn. (Het Belang van Limburg, 16/10/2023)
• Wie op internet naar de lezersvraag zoekt, stuit al snel op verhalen over de geestverruimende werking van Mozart. De cadans van zijn muziek zou de activiteit van de hersengolven stimuleren, opperden Amerikaanse psychologen en neurobiologen al in 1993 in Nature. Uit hun experiment bleek dat middelbareschoolleerlingen hoger scoorden bij testjes voor ruimtelijk inzicht nadat ze vlak daarvoor tien minuten lang hadden geluisterd naar de -sonate van de 18de-eeuwse componist. Maar dat zogenoemde Mozart-effect bleek te mooi om waar te zijn. Muziek lijkt vaak wel te helpen, maar je hoeft niet per se iets van het Oostenrijkse wonderkind op te zetten. (Gazet van Antwerpen, 03/11/2023)
