(1938) (ook wel: Christuscomplex of verlosserscomplex) (psych.) gemoedstoestand waarbij men ervan overtuigd is dat men de wereld moet redden. Komt vaak voor bij mensen die lijden aan een bipolaire stoornis of schizofrenie. Een typevoorbeeld is Adolf Hitler. Zie ook: Casanovacomplex*; Jezuscomplex*; Napoleoncomplex*; Peter* Pancomplex; stippencomplex*.
• Hij heeft echter nog andere „Komplexe" om nu maar even bij Freud te blijven. De voornaamste is zijn „Messias-complex", zijn wachten op een Leider, zijn bereidwilligheid den Leider goddelijk te vereeren, en zijn overtuiging, uitverkoren volk te zijn (merkwaardig, dat daarom het Duitsche volk zooveel lijkt op het Joodsche, dat het verklaart te verachten, en vandaar ook, de „Hassliebe" der Joden voor alles wat Duitsch is, malgré tout!). (De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad, 27/08/1938)
• De man, wie men een „messiascomplex” verwijt, omdat hij wil oordelen over recht en onrecht, krijgt echter zelf een gevoelige slag, omdat hij iets ontdekt van zijn vrouw, nadat de captain der recherche ook menselijk-dom al ingrijpt, voordat er ingegrepen had boeven te worden. (Nieuwe Tilburgsche courant, 18/01/1957)
• 'De Gaulle mag dan een eerlijke vent zijn', zei Roosevelt in zijn brief, 'maar hij heeft een messiascomplex'. (Trouw, 16/02/1971)
• De arrogantie kan voortkomen uit twee dingen: de grote bek, die fouten en gebreken camoufleert, of het is een uitvloeisel van het Messiascomplex, waar zovelen, die met de gezondheidszorg te maken hebben, aan gaan lijden. (Nieuwsblad van het Noorden, 08/02/1979)
• Freud heeft ooit gezegd: «Het kind dat de voorkeur van zijn moeder geniet, houdt levenslang het gevoel van een veroveraar, dat vertrouwen op succes, dat zo dikwijls werkelijk succes met zich meebrengt.» Freud zei het met betrekking tot zichzelf, maar het is evenzeer van toepassing op Hitler. Hij was de uitverkorene van zijn moeder. Zij investeerde haar affectiviteit in hem, niet in haar echtgenoot. Het besef dat hij haar uitverkorene was heeft zeker aan de grondslag gelegen van dat sterke roepingsbesef, dat Messiascomplex dat zo eigen voor hem was.» (Het Belang van Limburg, 29/04/1995)
• De ongenaakbare aura van heiligheid wordt nauwelijks geschonden wanneer Chaym en Matthew ontdekken dat de beroemde preken van de dominee niet meer zijn dan collages van passages uit toespraken van illustere voorgangers. En als twee FBI-agenten Chaym benaderen en de eerwaarde King afschilderen als een zwartjoekel met een messiascomplex, rekent Johnson al te zeer op het gevoel van verontwaardiging van de lezer. (De Morgen, 21/01/1999)
• Johan Van Hecke heeft vervolgens een tijdlang onder een verzengende zon op het Afrikaanse continent rondgezworven en er, tegen een bescheiden bezoldiging van zijn partij, de zwarte bevolking ,,christen-democratie zonder moeite'' bijgebracht. De man heeft er een messiascomplex aan overgehouden. (De Standaard, 03/11/2001)
• Maar Wallis vreest ook dat Bush gaandeweg is gaan geloven dat God hem heeft geroepen om de morele orde in Amerika en de omgeving van het Heilige Land te herstellen. Dat beeld rees zondag ook op uit een artikel in The New York Times. Bruce Bartlett, ex-adviseur van Reagan en Bush senior, beweert dat Bush last heeft van een Messiascomplex en denkt dat hij onfeilbaar is. (De Tijd, 22/10/2004)
• Dat soort aantijgingen pareert de popdiva - geruggensteund door niemand minder dan Bono, de muzikant met het messiascomplex - met de mededeling dat ze bijdraagt aan de strijd tegen de grote problemen in de wereld, in dit geval de aidswezen in Afrika. (De Standaard, 20/11/2006)
• Grappig detail: eerst hadden de makers van The Simpsons Bruce Springsteen gecontacteerd voor de rol van muzikant-met-Messiascomplex. Maar die had fijntjes gesuggereerd dat Sting 'misschien een betere keuze' was. (Focus Knack, 26/09/2007)
• De verschillende varianten ervan hebben één ding gemeen: het individu met het messiascomplex torst het leed van de wereld op zijn schouders en is ervan overtuigd dat redding mogelijk is – door hem, de uitverkorene. (De Groene Amsterdammer, 16/12/2020)
• De vraag is of je er blij mee moet zijn dat deze multimiljardair niet door een winst-oogmerk, maar door een messiascomplex gedreven wordt. (Trouw, 23/09/2023, over Elon Musk)
