(2000) (epon. Naar de Amerikaanse suffragette Matilda Joslyn Gage, 1826-1898) (psych.) verschijnsel waarbij bijdragen van vrouwelijke wetenschappers voortdurend worden genegeerd of toegeschreven aan mannelijke collega’s. De term werd in 1993 bedacht door wetenschapshistorica Margaret Rossiter. Het is ook een verwijzing naar een tekst uit het Evangelie van Matteüs (13: vers 1-23) die de miskenning van diegenen die weinig hebben, beschrijft.
• Prestaties van vrouwen worden soms minder gezien dan die van mannen, zie de lotgevallen van Tine Tammes. Zoals belangrijke inzichten van relatief onbekende wetenschappers eerder worden toegeschreven aan bekende hoogleraren dan aan de betrokken onderzoekers zelf (het Mattheus-effect), zo valt de roem voor de nieuwe kennis eerder aan de mannelijke collega toe, dan aan de vrouwelijke onderzoekers (het Matilda-effect; Stamhuis 1995). (De Gids. Jaargang 163. 2000)
• Vooral nieuwkomers moeten vechten voor erkenning van hun werk en zien regelmatig anderen met de eer gaan strijken voor een ontdekking of uitspraak die zij gedaan hebben. Wetenschapshistorica Margaret Rossiter heeft dat laatste het Matilda-effect genoemd omdat het vrouwelijke wetenschappers vaker overkomt dan mannelijke, zelfs wanneer zij al lang geen nieuwkomer meer zijn. (De Achttiende Eeuw. Jaargang 42. 2010)
• "De bro culture , het sfeertje van 'techniek, dat is iets voor venten.' Niet alle vrouwen voelen zich thuis in zo'n viriel wereldje. Ook het Matilda-effect speelt: vrouwelijke wetenschappers krijgen moeilijker erkenning dan mannelijke, en hun ontdekkingen worden vaak ten onrechte toegeschreven aan hun mannelijke collega's. (Knack, 28/07/2021)
• 'Schrijfsters worden ook lager gewaardeerd omdat ze vrouw zijn. Wetenschapper Corina Koolen heeft een soort van blind test gedaan waarbij ze dezelfde teksten aan proefpersonen voorlegde. Dachten die dat de tekst van een man was dan werd die hoger gewaardeerd. Het Matilda-effect wordt dat wel genoemd, een fenomeen dat zich overal voordoet: ideeën met een mannennaam erboven worden anders gewaardeerd dan precies dezelfde ideeën met een vrouwennaam. (De Volkskrant, 15/10/2022)
• In de wetenschap zijn ideeën van mannen eeuwenlang belangrijker gevonden dan die van vrouwen. Het benoemen van dit ‘Matilda-effect’ heeft geholpen om de vinger op de zere plek te leggen. Maar is het de wereld al uit? (Trouw, 17/11/2023)
• Burgemeester Emir Kir heeft het over “een herstel voor het negeren van de bijdragen van vrouwen aan onze samenleving. Een straatnaam is een bestaan en erkenning, een soort Matilda-effect in de openbare ruimte.” (Bruzz, 06/12/2023)
