Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2025)

Gepubliceerd op 12-11-2022

Cocagnemast

betekenis & definitie

(19e eeuw, vero.) met zeep ingesmeerde klimpaal waar allerlei prijzen aanhangen. Te beklimmen als volksvermaak. Zie ook: hamvraag*.

• De Volksvermaken, te houden op Zaturdag den 14den September 1861, zullen bestaan, in: het klimmen in de groote Cocagnemast, door pers. bov. 18 jar.( Opregte Haarlemsche Courant, 11/09/1861)
• De roem is dikwerf slechts een besmeerde cocagne-mast, op welken men een prijs van 5 gulden winnen kan, nadat men daarbij eeu pak kleeren van 40 gulden heeft bedorven. (Nieuwe Haarlemsche courant, 01/10/1885)
• De cocagnemast was in vroeger tijden een volksvermaak te Rome en het zou ’t nog zijn, als niet de zucht om het oude af te breken en daarvoor iets nieuws in de plaats te stellen tusschenbeide gekomen ware. Da etymologen leiden den naam eucagna af van cucco, die de dwaasste onder de vogelen is… (Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage, 27/06/1890)
• De „Monde illustré" heeft aan zijn lezers de vraag gesteld: Wat is het geld? en o.a. deze antwoorden daarop ontvangen: Een goed dienaar en een slecht meester, het universeel paspoort, het eerste vergif door den mensch uitgevonden, het voertuig van de achting, de tooversleutel, 'n zorgenmijn, het verstand der domkoppen, de cocagnemast van het geluk, het beste passe-partout, de zenuw van den vrede in de gezinnen, een talisman, waarvan de eigenschappen veranderen naar gelang van de huizen, waardoor hij passeert. (Haagsche courant, 18/08/1933)
• Cocagnemast: tot zo'n 50 jaar geleden de aanduiding van een gladde klimpaal bij volksspelen, aan de top met prijzen behangen. Cocagne was vroeger synoniem voor 'luilekkerland' en is afgeleid van coquere, Latijn voor 'koken'. (Het vrije volk, 16/07/1990)

< >