Penthesilea (Πενθεσιλεια), koningin van de → Amazonen, dochter van Ares en Otrere, zuster van Hippolyte. Toen Hector in de strijd gesneuveld was, kwam zij vanuit Thracië met een grote schare Amazonen het bedreigde Troje te hulp, deed tal van Grieken sneuvelen, maar werd tenslotte zelf door → Achilles gedood.
Toen deze de stervende Penthesilea de helm afnam, zou hij verliefd op haar geworden zijn, maar haar niet meer hebben kunnen redden. Achilles’ droefheid zou voor Thersites aanleiding zijn geweest om hem te verwijten dat hij het lichaam van Penthesilea opzettelijk aan de Trojanen had afgestaan, waarop Achilles Thersites omgebracht zou hebben.Op twee amforen van → Execias (6e eeuw vC) en op een beroemde kylix te München van de z.g. Penthesilea-schilder is het ogenblik weergegeven waarop Achilles Penthesilea doorboort, terwijl de blik van de stervende vrouw hem treft. Deze gevoelige scène is zeer geliefd bij de ceramiekschilders en komt later ook voor op reliëfs van romeinse sarcofagen.
Lit. Klügmann (Roscher 3, 1922-1925). F. Schwenn (PRE Suppl. 7, 1940, 868-875). E. Paribeni (EAA 6, 28-31).
[Nuchelmans]
