Paeonius (Παιωνιος) van Mende op Chalcidice. griekse beeldhouwer uit de tweede helft van de 5e eeuw vC. Paeonius is een van de weinige griekse beeldhouwers van wie we een origineel werk bezitten, de in 1875 teruggevonden Nike van Olympia.
Het marmeren beeld, dat een wijgeschenk is uit ca. 420 vC en zich thans in het museum van Olympia bevindt, stelt de godin voor op het ogenblik dat zij met uitgestrekte vleugels neerdaalt, hetgeen door de kunstenaar op zeer suggestieve wijze is uitgebeeld: de mantel lijkt door de wind tegen haar lichaam te worden gedrukt. De Nike, die oorspronkelijk 2,90 m hoog geweest moet zijn, thans tengevolge van het ontbreken der vleugels nog 2,16 m is, stond in de oudheid op een 9 m hoge driehoekige basis voor het oostelijk front van de Zeustempel, waarvoor Paeonius de → acroteria vervaardigde. Sommigen veronderstellen - hoogstwaarschijnlijk ten onrechte - dat aan Paeonius ook sculpturen op de Apollo- tempel in → Bassae, op de balustrade van de tempel van Athene Nike op de atheense acropolis en op het Nereïden-monument te Xanthus mogen worden toegeschreven.Lit. G. Lippold (PRE 18, 2412v). Ch. Hofkes-Brukker (EAA 5, 844-848). - ld., Die Nike des Paionios und der Bassae-Fries (Bulletin van de Vereeniging tot Bevordering der Kennis van de Antieke Beschaving 36, 1961, 1-40). Id., Vermutete Werke des Paionios (ib. 42, 1967, 10-71).
W. Deonna, La Niké de Paeonios de Mendé et le triangle sacré des monuments figurés (Coll. Latomus 62, Bruxelles 1968). [Nuchelmans]
