Callisthenes (Καλλισθενης) van Olynthus (ca. 370-327), griekse geschiedschrijver, achterneef van de wijsgeer Aristoteles, wiens leerling hij was en die hij vergezelde naar Assus (347) en naar Macedonië (342).
Samen met zijn leermeester stelde hij een lijst van de winnaars der pythische spelen op. De werken van Callisthenes, die op fragmenten na verloren zijn gegaan, omvatten o.a. Ελληνικα (Griekse geschiedenis) in tien boeken, die de periode van 387 tot 357 behandelden en een voortzetting vonden in een geschrift over de z.g. heilige oorlog (356-346), en Πραξεις Αλεξανδρου (Alexanders daden). Dit laatste werk, dat hij als hofhistoriograaf schreef tijdens de grote expeditie van Alexander naar het oosten, had een sterk panegyrische inslag, was pro-macedonisch van strekking en bevatte veel fantastische elementen. Daardoor kon het gebeuren dat de ten onrechte aan Callisthenes toegeschreven Alexanderroman op zijn naam terecht kwam. Toen Alexander in 327 van zijn hovelingen de προσκυνησις eiste, oefende Callisthenes daarop kritiek en werd terechtgesteld of overleed in de kerker.Lit. Uitgave der fragmenten F. Jacoby, Die Fragmente der griechischen Historiker II B (Berlin 1927 = Leiden 1962) nr. 124. - F. Jacoby (PRE 10, 1674-1707). [Nuchelmans]
