De Bittermeren vormen eigenlijk één meer, in een Groot en een Klein Bittermeer onderscheiden, ten oosten van de Delta.
Zij danken hun naam aan de (onjuiste) identificatie met het in Ex 15,23 genoemde Mara (= bitter). Samen met het ten noorden gelegen Timsach-meer (’Krokodilmeer’) en de Wädi-Tumilät maken zij deel uit van een depressie, welke oorspronkelijk een waterweg schijnt gevormd te hebben die de oostelijke Delta-arm van de Nijl met de Rode Zee verbond. Tengevolge van bodemverheffingen verzandde deze. Wanneer deze verbinding, zeer belangrijk voor de expedities naar de mijnen van de Sinaï en naar het wierookland van Punt, door het graven van een kanaal hersteld werd, is niet met zekerheid bekend. Aristoteles, Meteor. 352, Plinius, Nat. Hist. 6,165 en Strabo 17,1,25 schrijven dit werk aan Sesostris toe, maar deze is voor hen een legendarische figuur geworden, aan wie de daden van verschillende koningen toegedicht worden. Hoewel sommige egyptische teksten een zinspeling hierop schijnen te bevatten, weten wij niet of dit kanaal in het Middel- of het Nieuwe Rijk bestond. Herodotus 2,158v, Diodorus 1,33,9 en Strabo, t.a.p., beweren dat Necho (609-594) met het graven van het kanaal begon. Darius I zette het werk voort of maakte het intussen verzande kanaal opnieuw bevaarbaar. Hij richtte op 4 plaatsen, langs de rechteroever, stéles op, met egyptische, perzische, medische en akkadische tekst, om deze onderneming te vereeuwigen. Ook Ptolemaeus II, volgens Diodorus (vgl. Strabo), voerde hier werken uit. Het werd vermoedelijk weer bevaarbaar gemaakt door Traianus. Toen het Suezkanaal tussen 1859 en 1869 door Ferdinand de Lesseps aangelegd werd, volgde men ongeveer het tracé van het oude kanaal om een zoetwaterkanaal te graven dat de bewoners van de isthmus van drinkbaar Nijlwater moest voorzien. Lit. G. Posener, Le canal du Nil a la Mer Rouge avant les Ptolémées (Chron. d’Ég. 13, 1938 , 258-273). Uitgave van de egyptische tekst der stéles met commentaar ld., La première domination perse en Egypte (Bibliothèque d'Êtude, 11; Kaïro 1936). [Vergote]
