Barbelo-gnostici (Βαρβηλο-γνωστικοι). In sommige gnostische systemen komt een mythologische figuur Barbelo voor.
De naam heeft waarschijnlijk, evenals verschillende andere uitdrukkingen bij de gnostici, Semitische achtergrond. Soms komt Barbelo overeen met de hoogste vrouwelijke aeon, meestal echter met de twaalfde aeon van het valentiniaans systeem. Er bestonden verschillende groeperingen. De eigenlijke barbelo-gnostici vindt men beschreven bij Irenaeus (Adversus haereses I, 29). Hun systeem vertoont grote overeenkomsten met de leerstellingen van Valentinus en schijnt in Egypte ontstaan te zijn. De samenvatting bij Irenaeus gaat terug op een in koptische vertaling bekend geschrift 'Apokryphon Johannis’ (Hennecke 1, 229-243) dat de samenstelling van het pleroma, een mythe van de zondeval, de schepping van de mens en de geschiedenis van het mensdom (sterk allegorisch) bevat.Lit. W. Bousset, Hauptprobleme der Gnosis (Göttingen 1907). C. Schmidt, Philotesia für P. Kleinert (1907) 317w. H. Leisegang, Die Gnosis4 (Stuttgart 1955). E. de Faye, Gnostiques et Gnosticisme2 (Paris 1925) 379w. [Bartelink]
