Alcmaeoniden (Αλκμεωνιδαι), een van de aanzienlijkste adellijke geslachten van Attica.
Als stamvader gold Alcmaeon, een achterkleinzoon van Nestor; Alcmaeon zou in de woelige tijden van de dorische volksverhuizing van Pylus naar Athene gekomen zijn; volgens Herodotus (5, 62) waren de Alcmaeoniden echter autochtone bewoners van Attica. In de 7e en 6e eeuw vC speelden de Alcmaeoniden een belangrijke rol in de geschiedenis van Attica. Ze waren felle tegenstanders van de tyran Pisistratus, tijdens wiens bewind ze lang in ballingschap leefden. In die tijd droegen ze grote sommen bij aan de herbouw van de door brand verwoeste Apollo-tempel van Delphi, waardoor ze in heel Griekenland bekend werden en in Sparta steun vonden voor de omverwerping van de alleenheerschappij der Pisistratiden. De meest bekende Alcmaeoniden waren → Megacles 1 en 2 en Clisthenes; Pericles en Alcibiades waren door hun moeders met de Alcmaeoniden verwant.Lit. J. Toepffer (PRE 1, 1556-1562). - G. W. Williams, The Curse of the Alkmaionidai (Hermathena, november 1951, 3249; mei 1952, 3-21; november 1952, 58-71). [Nuchelmans]