Hongaars arts (Boeda 1 Juli 1818 - 13 Aug. 1865) werd na studie te Pest en Wenen verbonden aan de Weense verloskundige kliniek. Hier werd hij getroffen door de grote sterfte onder de vrouwen aan de zgn. kraamvrouwenkoorts.
Hij ontdekte overeenkomst tussen deze ziekte en de infectie na besmetting met lijkengif en bracht dit in verband met het feit dat studenten en artsen zich van de sectiekamer direct begaven aan verloskundige werkzaamheden zonder hun handen te ontsmetten. In 1847 eiste hij van iedereen die verloskundige hulp verleende, dat hij de handen in gechloreerd water zou wassen. De sterfte onder de vrouwen daalde van 12,24 pct tot 1,27 pct. Voor iedereen had dit een overtuigend bewijs moeten zijn van de juistheid van Semmelweis’ theorie, maar velen van zijn tijdgenoten hebben hem, misschien uit afgunst, heftig bestreden, zodat hij ten slotte Wenen moest verlaten.Kort hierop werd hij echter te Pest tot hoogleraar benoemd in de verloskunde en zette hij zijn zegenrijk werk voort, totdat een bloedvergiftiging na een infectie aan de hand een einde aan zijn leven maakte. Hoewel de verwekker van de kraamvrouwenkoorts pas later, met de ontwikkeling van de bacteriologie, bekend is geworden, moet toch Semmelweis worden geëerd als de ontdekker van deze ziekte.
A. WESSELIUS-DE CASPARIS
Bibl.: Die Aetiologie, der Begriff und die Prophylaxis des Kindbettfiebers (1861).
Lit.: F. Schürer von Waldheim, I. P. S. (Wien 1905); L. Destouches, La vie et l’œuvre de I. P.
S., diss. Rennes (1924); R. Kertesz, S., der Kämpfer für das Leben der Mütter (Zürich 1943).
