Duits politicus (Stuttgart 8 Febr. 1857 - 11 Febr. 1922), was sedert 1889 lid van de Württembergse Landdag en sedert het volgende jaar als aanhanger van de Duitse Volkspartij (Zuidduitse democraten) ook van de Rijksdag. Dat prins Max van Baden* in Oct. 1918 Rijkskanselier werd, was zijn werk.
Hij zelf maakte als staatssecretaris zonder portefeuille deel uit van diens ministerie. Tijdens de Nationale Vergadering van Weimar was hij eerst vicepresident, daarna voorzitter van de grondwetscommissie. Zijn gedenkschriften verschenen onder de titel Schlaglichter (1924).
