Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

Judith LEYSTER

betekenis & definitie

tekende Judita Leystar, Nederlands schilderes (Haarlem ged. 28 Juli 1609 - Heemstede begr. 10 Febr. 1660), wordt reeds 1626/’27 te Haarlem als schilderes vermeld, bracht mogelijk in 1628 een leertijd te Utrecht door (haar vader woonde in dat jaar te Vreeland), waar zij de invloed moet hebben ondergaan van Gerard van Honthorst, en werd daarna leerling van Frans Hals. In 1636 huwde zij met de schilder Jan Miense Molenaer, die zij op het atelier van Frans Hals had leren kennen.

Met Maria de Grebber was zij de enige schilderes in Haarlem. In 1633 werd zij lid van het Lucasgilde. Frans Hals bleef steeds haar grote voorbeeld. Zij wist zijn werk dusdanig te benaderen, dat eeuwenlang vele van haar schilderijen op naam van Frans Hals stonden, totdat Hofstede de Groot in 1893 haar werk uit dat van Hals lichtte. Haar werk is kleurig en vlot van toets, maar mist het rake en geniale van haar leermeester.DR D. HANNEMA

Werken: J. L.’s werken zijn o.a. De Vrolijke Drinker, van 1629 en de Luitspeler (Amsterdam, Rijksmus.), de Fluitspeler (Stockholm) en de Huwelykspenning, van 1631 (’s-Gravenhage, Mauritshuis). Zij schilderde ook vaak portretten, kinderen en stillevens.

Lit.: J. Harms, J. L., ihr Leben u. ihr Werk, diss. Frankfurt a. M. (1927, ook verschenen in: Oud Holland XLIV, 1927); E. Neurdenberg, J. L„ in: Oud Holland XLVI (1929); H. F. Wijnman, Het geb.jaar v. J. L. in: Oud Holland XLIX (1932); Nieuw Ned. Biogr. Wrdnbk IX (1933).

< >