Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Hendrik Nicolaas WERKMAN

betekenis & definitie

Nederlands schilder en drukker (Leens 29 Apr. 1882-gefusilleerd Bakkeveen 10 Apr. 1945), behoort, op zijn eigen geheel originele wijze, tot de baanbrekers van de abstracte kunst in Nederland. Hij begon als journalist en had vervolgens een eigen drukkerij te Groningen.

Omstreeks zijn 35ste jaar begon hij als autodidact te schilderen. Zijn vroege werken zijn donker van kleur en beïnvloed door Van Gogh. Later maakte hij met de middelen van het drukkersvak abstracte druk-composities, en paste deze toe als illustraties bij een gedrukte tekst. (De Chassidische legenden, vrije illustraties voor M.Buber’s Baalschem en een in 1923 voor het eerst verschijnende reeks kleine literaire typografische uitgaven: Next Call).

Tot het beste van wat hij toen maakte, behoren de kleine bibliophiele uitgaven van „De Blauwe Schuit”. De laatste jaren van zijn leven schilderde hij weer met olieverf en keerde meer tot de voorstelling terug. Dit werk is echter tijdens Wereldoorlog II totaal verloren gegaan.

Lit.: J. v. Zweden, H. N. W., de Groningsche dichter-schilder, in: Apollo (1946), nr 1/2; F. Vordemberge-Gildewart, H. N. W. (Arnhem 1945» 3 a’s, Netherlands informative Art Editions).

< >