Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

FRANCISCUS VAN SALES

betekenis & definitie

Heilige (stamgoed Sales, Savoye, 21 Aug. 1567 - Lyon 28 Dec. 1622), studeerde te Parijs, daarna te Padua en kwam als doctor in de rechten, als geestdriftig humanist en als theoloog naar zijn geboortestreek terug, waar hij reeds einde 1593 priester werd, na eerst te zijn benoemd tot proost van het kapittel. In 1599 werd hij coadjutor, in 1602 opvolger van de bisschop van Genève, met residentie te Annecy.

Intussen had hij door geduld, verdraagzaamheid en vaardigheid in het voeren van twistgesprekken duizenden Christenen voor zijn kudde gewonnen. Al bleef Genève voor hem ook in het vervolg bijna gesloten, toch zou men daar eens van hem getuigen, dat, als het mocht, men hem als heilige wilde vereren. In 1610 stichtte de bisschop met (de latere heilige) Joanna Francisca de Chantal de orde der Visitatie ( Visitandinen) en gaf daaraan zijn beste zorgen. Van alle kanten werd hem om raad gevraagd waaraan hij steeds voldeed. Men heeft reeds 2000 brieven van hem uitgegeven, maar hij heeft er veel meer geschreven. Zijn bekendste boeken zijn Introduction à la vie dévote (ruim duizend uitgaven) en Traité de l’amour de Dieu. Hem karakteriseert als zieleleider het volgende : hij plaatst de liefde Gods in het centrum van alles en ziet kans om zijn ascetisme ook in de hogere wereld, zelfs aan het hof, te doen gelden. Zijn taal is een zeer beeldrijk en vloeiend Frans, dat een plaats verdient in de wereldliteratuur. Na zijn dood werd zijn lichaam naar Annecy overgebracht en spoedig sprak men van talrijke wonderen door zijn voorspraak verwekt, zelfs van opwekkingen uit de dood. In 1661 werd hij zalig-, in 1665 heiligverklaard. Pius IX riep hem uit tot kerkleraar, Pius XI tot patroon der schrijvers en journalisten. Zijn feestdag is 29 Januari.Bibl.: Œuvres complètes (Toulouse 1637, 1 dl; 1641, 2 dln; 1821, 16 dln en 6 dln suppl.; 1892-1932, 26 dln). In deze laatste uitg. vormen de dln 4-5 Le Traitté de P Amour de Dieu, dl 6 Les vrays entretiens spirituels, dln 7-10 Sermons, dln 11-21 Lettres. Voorts moderne uitg.: in 21 dln (Annecy-Lyon 1892-1923). Ned. vert, van Introd. à la vie dévote d. J. H. Nie kei (Voorhout 1946). Lettres de Mme de Chantal (1860, 2 dln) ; Journal de St F. de S., p.p. l’abbé Gonthier (Annecy 1894).

Lit. (o.a.) : F. Vincent, S. Fr. de S. directeur d’âmes (Paris 1926); Idem, Le travail du style chez St F. de S. (1923); M. de Marsollier, Vie de s. F. de S. (Tours 1922); M. Müller, Die Freundschaft des hl. F. v. S. mit der hl. Joh. Franc, v. Chantal (Regensburg 1924); F. Strowski, La sagesse française (1 hoofdst. over F. de S., 1924); G. Arnaud d’Agnel, Les femmes d’après s. F. de S. (1928); Mgr. Julien, S. F. de S. (1928); Abbé J. Leclercq, S. F. de S. (1928) ; Abbé A. J. M. Hamon, Vie de s. F. de S. (2de dr. 1930; 2 dln) ; J. Daniels, Les rapports entre s. F. de S. et les Pays-Bas, 1550-1700 (Nijmegen 1932) ; Fr. v. Oldenburg Ermke, De hl. Fr. v. Sales (Nijmegen).

< >