(een juister term is meestal hyposensibilisatie) is het verminderen of opheffen van de overgevoeligheid, die sommige mensen hebben voor bepaalde stoffen (allergenen) en die tot ziekteverschijnselen aanleiding geeft, als zulke mensen met die stoffen in aanraking komen (zie allergie). Men kan trachten dit te bereiken door deze stoffen aanvankelijk in zeer geringe en vervolgens in langzaam toenemende hoeveelheden bij de patiënt in te spuiten of ze hem door de mond toe te dienen: specifieke hyposensibilisatie.
Deze methode wordt o.a. toegepast bij hooikoorts. Een andere methode is de onspecifieke hyposensibilisatie, waarbij men op overeenkomstige wijze gebruik maakt van stoffen, waartegen de overgevoeligheid niet is gericht maar die blijkens de ervaring een desensibiliserende werking kunnen uitoefenen. Pepton, tuberculine, melk en histamine worden hiervoor gebruikt. Deze onspecifieke methode komt in aanmerking als het allergeen onbekend is of in het lichaam zelf ontstaat. Een echte, blijvende desensibilisatie is zowel op specifieke als op onspecifieke wijze slechts zelden te bereiken; meestal keert de overgevoeligheid spoedig terug, na het staken van de behandeling.Na inspuiting met een dierlijk antiserum ontwikkelt zich een bijzondere gevoeligheid voor het serumeiwit van die diersoort, waardoor bij een latere inspuiting met hetzelfde serum een ernstige, zelfs levensgevaarlijke reactie kan ontstaan. Soms kan men bij de latere behandeling serum van een andere diersoort nemen, maar als dit niet mogelijk is, desensibiliseert men de patiënt door eerst onderhuids een zeer kleine hoeveelheid van het serum in te spuiten, na een half uur iets meer enz. tot ten slotte de dosis, die voor de behandeling wordt vereist, is bereikt (methode van Besredka). Hoewel deze methode bij dieren vaak afdoende is, moet zij bij de mens met grote voorzichtigheid worden toegepast; men doet de inspuitingen in een der ledematen en houdt een stuwband gereed om zo nodig dit lichaamsdeel te kunnen afsnoeren, terwijl adrenaline en antihistaminica (zie histamine) bij de hand worden gehouden om eventuele onaangename verschijnselen te kunnen onderdrukken.
DR H. J. VIERSMA
