keizerin van Rusland 1730-1740 (Moskou 25 Jan. 1693 - 28 Oct. 1740), was de tweede dochter van tsaar Iwan Aleksejewitsj, den halfbroeder van Peter den Grote. Zij was van 1710-1711 gehuwd geweest met Frederik Willem, hertog van Koerland, en kwam voor de troon in aanmerking, toen Peter II zonder een zoon na te laten op 30 Jan. 1730 overleed.
De hoge adel hoopte zijn gezag te herstellen door haar, met voorbijgaan van Peter den Grote’s dochter Elizabeth, op de troon te verheffen. Dit gelukte, maar, hoewel zij Anna een verklaring lieten tekenen waarbij haar heerschappij zeer beperkt werd, de adel verkreeg toch geen eigenlijke macht: Anna’s gunstelingen, de Duitsers Biron, Ostermann en Münich, regeerden feitelijk. Biron’s willekeurige en corrupte regeringswijze maakte, dat er een nationaal-Russische reactie tegen de Duitse invloed ontstond, die op 5 Dec. 1741 Anna Leopoldowna, hertogin van Brunswijk, die sinds Anna’s dood (28 Oct. 1740) voor haar zoontje Iwan VI het bewind voerde, wegjoeg en Elizabeth tot keizerin maakte.Lit.: K. Waliszewski, L’héritage de Pierre le Grand (Paris 1900); R. Nisbet Bain, The pupils of Peter the Great (London 1897).
