Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Adolf van NIEUWENAAR en meurs

betekenis & definitie

Graaf, ook wel Neuenar genaamd, Nederlands edelman (ca 1545-Arnhem 18 Oct. 1589), behoorde tot de Protestantse adel in West-Duitsland en huwde met Walburgis, de weduwe van de graaf van Hoorne. In 1579 is hij bevelhebber van het leger van de Protestant geworden aartsbisschop van Keulen, Gebhard, en komt daarna in de Nederlanden, waar hij, wegens zijn streng Calvinisme en zijn verwantschap met de aanzienlijkste adellijke geslachten, benoemd werd tot stadhouder van Gelderland (1584), van Utrecht (1585) en van Overijsel (1587).

Zijn militaire talenten waren gering (hij werd dan ook herhaaldelijk door de legers van Panna verslagen), zijn politiek zwak, maar hij bewerkte met grote kracht de protestantisering der oostelijke gewesten. Daarom ook sloot hij zich aan bij Leicester en steunde deze in zijn anti-Hollandse politiek. Maar in 1587 keerde hij zich geheel van hem af, bewerkte de val van het democratisch bewind in Utrecht; zijn vrouw vooral steunde de gematigd-Hervormde richting in de Kerk. Na 1587 nam hij weer deel aan de krijgsbedrijven en kwam door een ongeval om het leven. Prins Maurits werd zijn opvolger in de stadhouderschappen.

< >