of actualisme is in de metaphysica de leer, dat de werkelijkheid niet is een rustend zijn, een onveranderlijke substantie, doch bestaat uit handeling, een voortdurend worden in de tijd, uit processen, die niet meer van een substantiëlen drager afhangen, maar zelfstandig zijn. Zo leerden reeds in de tijd der Griekse filosofie Herakleitos en in onze eeuw H.
Bergson. Volgens de actualiteitstheorie in de psychologie is ook de ziel geen substantie, doch is het bewustzijn enkel gebeuren.