Sterrewacht of observatorium is de naam van een gebouw, bestemd tot het doen van sterrekundige waarnemingen. Om een ruim uitzigt te hebben, plaatste men te voren zulk eene sterrewacht op torens; doch later heeft men begrepen, dat zulke hooge gebouwen onderhevig zijn aan trillingen, die de naauwkeurigheid der waarnemingen belemmeren. Dientengevolge zijn de sterrewachten van onzen tijd lage gebouwen, waar de groote instrumenten op hechte steenen pilaren zijn geplaatst. Er moeten gleuven of reten zijn voor den eersten meridiaan en den eersten verticaal ten behoeve van het passage-instrument.
Voorts bouwt men torens met eene draaibare kap, zoodat men zijne waarnemingen naar alle kanten kan uitstrekken. W{j zullen de voornaamste observatoria in ons werelddeel opnoemen en daarachter de geographische breedte en lengte (van Greenwich) en de namen der directeuren (1879) laten volgen. Wij vermelden, in Duitschland: te Berlijn (62°30T6,7",— 13°23 43" O. L., — Förster), — Bonn (50°43'45", — 7°5'58" O. L., — Schönfeld), — Düsseldorf (51c12'25",— 6°46T3" O. L., — Luther), — Göttingen (51°31'47,9", — 9°56'33" O. L., — Klinkerfues), — Gotha (50°56'37,5", — 10°42'37" O. L., — Krüger), — Leipzig (57°20'6,3", — 12°23'30", — Bruhns), — München (48°1'45,5", — 4°36'28", — Lamont), — in Oostenrijk: te Praag (50°5T8,5", — 14°25T9" oL., — Hornstein), _ Weenen (48o12,35,5’, _16O,22,55”, _ (Weisz); _ in Zwitersland: te Bern (46°67'6", — 7°26'24" O. L.— Forster),— Genève(46°l 1'58,8",— 6°9T6" O. L., — Plantamour), — Zürich (47°22'42,1", — 8°32'58" O. L.— Wolf)-, —in Groot-Brittanje: te Cambridge (62°12'51,6",— 0°5'40" O. L., — Adams), — Edinburgh 55°57'23,2", — 3°10'64" W. L-, — Piazzi Smy°28'38,4", — 0°, — Airy), — Liverpool (53°24'3,8", — 3°4T7" W. L., — Hartnup), — Oxford (51°45'36", —1°15'39", — Main)\ — in Rusland: te Dorpat (58°22'47,1", — 26°43'22" O. L., — Schwarz), — Moskou (55°45T9,8", — 37°34'13" O.L., — Bredichin), — Petersburg (59°56'29,7", — 30°18'22" O. L.,— Sawitsj); — in Zweden: te Stokholm (59°20'34", —18°3'22" O. L., — Gylden);— in Denemarken: te Kopenhagen (55°41'13,6", — 12°34'47", — Thiele); — in Italië: te Bologna (44°29'47", — 11°21'9" O. L., — Saporetti), — Napels (40 '51 45,4", —14°14'42" O. L., — de Gasparis), — Rome (41°53'53,7", — 12°28'50" O. L., — vakant); — in Frankrijk: te Marseille(43°18'19,l", — 6°23'60" O. L., — Stephan), — Parijs (48°50'11,2", — 2°20T3" O. L., — Mouchez)-, — in Spanje: te Madrid (40°24'29,7", — 3°41'18" O. L., — Aguilar): — in Portugal: te Lissabon (38°42'16,2", — 9°6'15" W. L., — Oom); — in Griekenland: te Athene (37°58'20", — 23°43'55" O. L., — Schmidt); — in België: te Brussel (50°51T0,7", — 4°22'8" O. L., — Houseau)-, — in Nederland: te Leiden (52°9'20,3", — 4°29'3"0. L., — Bakhuijzen), — Utrecht (52°5T0,5", — 5°8'1" O. L., — Oudemans). Voorts heeft men onderscheidene en uitstekende observatoria in Noord- en Zuid-Amerika, in Australië, Hindostan en aan de Kaap.
