Salicylzuur (C,H603) bevindt zich als salicylzuurmethylaether in de aetherische olie van Gaultheria procumbens. Het ontstaat door oxydatie van salicylig zuur (C7H602), hetwelk in de uit kruidachtige Spiraea-soorten (bijv. Spiraea ulmaria) verkregene aetherische olie is bevat, — voorts door oxydatie van salicine, bij het verhitten van indigoblaauw enz. met kaliumhydroxyde, alsmede door phenolnatrium met koolzuur te behandelen. Men verzadigt bijtend natron met phenol, droogt deze massa en behandelt haar in een retort bij eene allengs van 100 tot 250° C. klimmende warmte met koolzuur, lost het overblijvende op in water, slaat het neer met zoutzuur en zuivert het afgescheiden salicylzuur door vernieuwde kristallisatie, door sublimatie enz.
Salicylzuur vormt kleurlooze prisma’s zonder reuk, met een zoetachtig zuren smaak, en is moeijelijk oplosbaar in koud, gemakkelijk in warm water, alsmede in alkohol en aether; het reageert zuur, smelt bij 156°, sublimeert bij 200° C., ontleedt zich bij eene snelle verwarming in phenol en koolzuur en vormt meerendeels zeer oplosbare, kristalliseerbare zouten, welke, evenals het salicylzuur zelf, door ijzeroxydezouten eene donkerpaarse kleur erlangen. Het ontstaan van salicylzuur uit phenol (earbolzuur) en koolzuur gaf aanleiding tot het vermoeden, dat het, evenals carbolzuur, antiseptisch (bederfwerend) zou werken, en een daartoe ingesteld onderzoek heeft tot de gewenschte uitkomsten geleid. In de chirurgie, bij het behandelen van ziekten, waarin microzoën eene ontleding van het bloed veroorzaken, bij diphtheritis, bij acuut rheumatismus, bij de veeartsenijkunde enz. is salicylzuur met uitstekend gevolg aangewend, terwijl het vooral te pas komt tot het bewaren van vleesch, groenten, ingemaakte vruchten enz.
Het is niet schadelijk voor de gezondheid en zijn onaangename reuk blijft bij de geringheid der gebruikte hoeveelheden onmerkbaar. Men moet er slechts op letten , dat de vloeistof met salicylzuur zuur reageert, want alleen vrij salicylzuur heeft een bederfwerend vermogen. Ook is het aanbevolen bij de bereiding van lijm darmsnaren,, leder, stijfsel, inkt enz. Gedurende het zomersaizoen kan salicylzuur in iedere keuken groote diensten bewijzen.
