Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Rhabarber

betekenis & definitie

Rhabarber (Rheum L.) is de naam van een plantengeslacht uit de familie der Polygoneën. Het omvat kruiden met een dikken, vleezigen wortel, bebladerden of bladerloozen stengel, groote handnervige bladeren, in trossen of aren geplaatste bloemen en 3-kantige, 3vleugelige vruchten. Aan de stelen der trossen ontspruiten veelal kleine, drooge, scheedevormende dek- of schutbladeren. R. officinale Baillon met groote 5tot 7-lobbige bladeren groeit in het zuidoostelijk gedeelte van Tibet, wordt er gekweekt en levert in den wortel den geneeskrachtigen rhabarber.

Voorts vindt men deze plant in onderscheidene gewesten van China. Zulke wortels van 6tot 8-jarige planten worden verzameld, afgeschild, doorboord, aan draden geregen en gedroogd. zij hebben een eigenaardigen reuk en smaak en bevatten chrysophanzuur (C14H804), dat in alkohol en water oplost en bij 162° C. smelt. Daarenboven bevat de rhabarber harsachtige stoffen, een glycoside, emodine, eigenaardige zuren, zetmeel, veel zuringzuur calcium en ongeveer 13% asch. De rhabarber, ook bij ons een maag- en purgeermiddel, is van ouds als zoodanig in China in gebruik en was vermoedelijk reeds aan Dioscórides bekend. Sedert den aanvang der 16de eeuw kwam de rhabarberwortel uitsluitend door Siberië over Moskou in den handel, en deze werd in 1804 een monopolie van Rusland, zoodat hij alleen over Kiachta werd ingevoerd. Ook na de opheffing van het monopolie bleef het toezigt der ambtenaren voortduren, hetwelk zich van de deugdelijkheid der waar vergewiste. Na het openstellen der Chinésche havens echter komt de rhabarber vandaar naar Europa.

Men verkrijgt den wortel van onderscheidene soorten , namelijk R. palmatum L., R. undulatum L., R. compactum L. en R. australe Don., alsmede van R. Rhaponticum L,, in Siberië, in het Altaï-gebergte, in den Oeral, aan de Zwarte Zee enz. groeijende. Onderscheidene van deze soorten zijn ook in Europa aangekweekt, inzonderheid de laatstgenoemde, wier bladstelen gegeten en ook wel ingelegd worden. In Frankrijk verbouwt men daartoe R. undulatum (zie bijgaande figuur) en in Engeland R. ribes. Hier vervaardigt men van de bladstelen met water en suiker eene soort van champagnewijn. In Perzië nuttigt men de bladeren als groente, en ook de bladknoppen leveren in het voorjaar een zeer gezochten schotel. Eindelijk behooren vele rhabarbersoorten tot de sierplanten.

< >