Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Duinen

betekenis & definitie

Duinen noemt men heuvelketens van los zand, die hier en daar de lage zeekusten tegen de woede der wateren beveiligen. Zij bestaan grootendeels uit zeer fijne kwartskorrels van eene witte of eenigzins grijze kleur.

Men vindt er in ons werelddeel langs de kusten van Frankrijk van den voet der Pyreneën tot aan den mond der Gironde, dan ten noorden van Bretagne tot aan Normandië, voorts van Calais door België heen tot in Nederland, waar zij door de Zeeuwsche stroomen worden afgebroken, doch onophoudelijk voortschrijden door Zuid- en Noord-Holland, — voorts over de Hollandsche, Friesche en Groninger eilanden — eindelijk met afbreking op de Duitsche eilanden en in Denemarken tot aan het uiteinde van Jutland.

Het ontstaan van duinen is gemakkelijk te verklaren. Het door den vloed aangevoerd en bij eb droogliggend zand wordt door den wind landwaarts gestuwd en hoopt er zich op bij de geringste hinderpalen. De aanvankelijke duintjes, niet grooter dan molshoopen, worden alzoo door lengte van tijd heuvels van aanmerkelijke hoogte. Veelal heeft men eenige duinenreeksen achter elkaar, waartusschen de duinpannen met haren eigenaardigen plantengroei gelegen zijn. Voorts zijn zij zeer eenvormig, maar tevens zeer veranderlijk van gedaante.

Zij verstuiven door den wind en bedelven vruchtbare landen, ja, geheele dorpen onder het mulle zand, terwijl de nieuw-gevormde duinen vaak later weer verstuiven en de overblijfselen van het verledene ontblooten. Ook de zee verzwelgt soms gedeelten van duinen en brengt hierdoor aan het licht, wat die zandhoopen sedert eeuwen in hunnen schoot verborgen hielden. Om het verstuiven der duinen te beletten, beplant men ze met helmriet (Arundo arenaria L), hetwelk vervolgens eene uitmuntende grondstof tot het vervaardigen van matten oplevert. Ook heeft men in den laatsten tijd — vooral onder de leiding van dr. Staring — proeven genomen, om de duinen met denneboomen te beplanten, en het is zeer waarschijnlijk , dat men bij volharding daarvan goede uitkomsten zal zien.

< >