Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Don (rivier)

betekenis & definitie

Don (De), door de Ouden Tandis genoemd, is na de Wolga en de Dnjepr de grootste rivier van Europeesch Rusland. Zij heeft een stroomgebied van 10500 □ geogr. mijlen, ontspringt in het gouvernement Toela bij de stad van dien naam als eene kleine beek, die zich in het Iwanmeer uitstort, en doorkronkelt over eene lengte van 240 geogr. mijl de gouvernementen Rjaesan, Tambow, Woronesj en het land der Donsche Kozakken. Haar bovenloop strekt zich uit tot Woronesj en ligt op een vlakken bodem tusschen wouden en korenvelden, terwijl men er tevens uitgebreide ijzererts-lagen aantreft. Beneden Woronesj komt zij in de lage steppen van Zuid-Rusland en stroomt er door kalksteen- en krijtbeddingen, zoover zuidoostwaarts vloeijend, dat zij bij Staniza Katsjalinskaja slechts 8 geogr. mijl van de Wolga verwijderd, van deze door eene heuvelreeks gescheiden, maar met haar door een paardenspoor verbonden is.

Haar benedenloop bedraagt slechts 30 geogr. mijl; hier stroomt zij door eene lage vlakte, die telken jare regelmatig overstroomd wordt. Bij Stara of Oud-Tsjerkask is zij 550 en verder naar beneden ruim 800 Ned. el breed. Beneden Rostow verdeelt zij zich; de noordelijke arm of Doode Don (Mertwoi Donez), aan wier oevers men de overblijfselen der oude stad Tanaïs ontdekt heeft, is de minst belangrijke, — en de zuidelijke splitst zich bij Azow in 3 takken, namelijk de eigenlijke Don, de Kalansja en de Koetoerma. Deze vertakken zich weder in een aantal stroompjes, die eene delta ter breedte van 3½ geogr. mijl doorstroomen voordat zij zich in de Golf van Taganrog (den noordoosthoek van de Zee van Azow) uitstorten. — De Don ontvangt 80 zijrivieren, van welke de Mesjta, de Woronesj, de Choper, de Medwjediza, de Ilowla en de Slanytsj op den linker-, en de Sosna en de Donetz op den regteroever de belangrijkste zijn. De Don bevat niet veel water, en zij begint eerst behoorlijk bevaarbaar te worden bij Woronesj, terwijl op haar benedenloop de vaart door vele ondiepten en zandbanken belemmerd wordt. Daarentegen levert zij eene groote hoeveelheid visch.

< >