Caryatieden noemt men in de bouwkunst vrouwelijke figuren in een lang gewaad, uit steen gehouwen of van metaal gegoten, welke tot zuilen dienen, om een zolder van een voorportaal, een balcon of iets dergeljjks te dragen.
Volgens Vitruvius waren de Grieksche caryatieden afbeeldingen van vrouwen uit de stad Carya in den Peloponnesus, die de Perzen ondersteund hadden en deswege tot dwangarbeid waren veroordeeld. Om die reden werden zij door de bouwmeesters voorgesteld als lastdraagsters. Lessing is daarentegen van meening, dat men den oorsprong der caryatieden moet zoeken in de maagden, die op het feest van Artemis (Diana) in den tempel te Carya dansten. Intussen hebben reeds de Egyptenaren zuilen vervaardigd van menschelijke gedaante, en later heeft men ook aan mannelijke, lasttorschende beelden den naam van caryatieden of liever dien van Perzische standbeelden gegeven.
Van de caryatieden van lateren tijd noemen wij die van het Louvre te Parijs, van het kasteel Sanssouci bij Berlijn, van den winkel van Sinkel te Utrecht enz. Men heeft zulk eene bouworde ook wel de CaryatiediscTie genoemd.
