1.942 Onderwerpen
458.859 Bezoekers
Lexicon Nederlandstalige gezegden is geschreven door Wikiquote (2020).
Het ‘Lexicon Nederlandstalige gezegden’ biedt een overzicht van Nederlandstalige gezegden.
Lexicon Nederlandstalige gezegden
Wikiquote (2020)
Definities en betekenissen van Lexicon Nederlandstalige gezegden
(
A
- Aan Bacchus offeren
- Aan de dijk zetten
- Aan de grond zitten
- Aan de haal gaan
- Aan de leiband lopen
- Aan de rand van het ravijn bloeien de mooiste bloemen
- Aan de strijkstok blijven hangen
- Aan de touwtjes trekken
- Aan de veren kent men de vogel
- Aan de voeten van Gamaliël zitten
- Aan de vruchten kent men de boom
- Aan een zijden draadje hangen
- Aan het kortste eind trekken
- Aan het roer zitten
- Aan het verkeerde kantoor zijn
- Aan hetzelfde euvel mank gaan
- Aan iets een mouw weten te passen
- Aan lager wal geraken/zijn
- Aan/Op het vinketouw zitten
- Aap wat heb je mooie jongen
- Abraham gezien hebben
- Achter de coulissen kijken
- Achter de schermen blijven
- Achter de schermen kijken
- Achter de wolken schijnt de zon
Toon meer
B
- Baat het niet, dan schaadt het niet
- Bakzeil halen
- Bang voor zijn hachje zijn
- Bang zijn voor de gevolgen
- Bang zijn zich aan koud water te branden
- Barbertje moet hangen
- Bekeken zijn
- Bekend staan als de bonte hond
- belangstelling hebben voor een bepaald onderwerp en iemand die dan aandacht heeft ervoor
- Belofte maakt schuld
- Bepakt en bezakt zijn
- Bergen kunnen verzetten
- Berouw komt na de zonde
- Berouw komt steeds te laat
- Beslagen ten ijs komen
- Beter een goede buur dan een verre vriend
- Beter een half ei dan een lege dop
- Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht
- Beter er mee verlegen dan er om verlegen zijn
- Beter hard geblazen dan de mond gebrand
- Beter laat dan nooit
- Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald
- Beter voorkomen dan genezen
- Bezint eer ge begint
- Bij de duivel te biecht gaan
Toon meer
D
- Daar helpt geen lievemoederen aan
- Daar is geen woord Frans/Latijn/Chinees bij
- Daar kan de schoorsteen niet van roken
- Daar kan je gif/vergif op innemen
- Daar zit 'em de kneep
- Daarvan gaan er dertien in een dozijn
- Dat haal je de koekoek
- Dat is de hamvraag
- Dat is een rijkeluiswens
- Dat is een waarheid als een koe
- Dat is koren op zijn molen.
- Dat is opgelegd pandoer.
- Dat mag Joost weten
- Dat muisje zal een staartje hebben
- Dat raakt kant nog wal.
- Dat raakt mijn koude kleren niet.
- Dat slaat als een knots op een kangoeroe
- Dat slaat als een tang op een varken
- Dat snijdt geen hout
- Dat staat als een paal boven water
- Dat wast al het water van de zee niet af
- Dat zal hem niet glad zitten
- Dat zijn aambeien met slagroom.
- De aanhouder wint
- De aap binnen hebben
Toon meer
E
- Een (modder)figuur slaan
- Een aardje naar zijn vaartje hebben
- Een adder(tje) onder het gras
- Een andere toon aanslaan
- Een appeltje met iemand te schillen hebben
- Een appeltje voor de dorst zijn
- Een Augiasstal reinigen
- Een baard in de keel hebben/krijgen
- Een baas boven baas zijn
- Een Babylonische spraakverwarring
- Een balletje (over iets) opgooien
- Een bedrijvige Martha zijn
- Een bittere pil slikken
- Een blauwe boon
- Een blauwe maandag zijn
- Een blok aan het been hebben
- Een bodemloos vat zijn
- Een boekje over iemand/iets opendoen
- Een bok schieten
- Een boom(pje) opzetten
- Een brave Hendrik zijn
- Een brede rug hebben
- Een bril op de neus krijgen
- Een brutaal mens heeft de halve wereld
- Een doekje voor het bloeden (zijn)
Toon meer
F
G
- Gauw aangebrand zijn
- gauw kwaad zijn of erg driftig zijn
- Gauw op de teentjes getrapt zijn
- Gebaseerd op Exodus 4:6
- Gebaseerd op Genesis 2:21-22
- Gebaseerd op Genesis 49:14
- Gebaseerd op Genesis 5:27
- Gebaseerd op Johannes 3:20
- Gebaseerd op Leviticus 16:21 en Hebreeën 10:4
- Gebaseerd op Numeri 33:55 en Jozua 23:13
- Gedachten zijn tolvrij
- Gedane zaken nemen geen keer
- Gedeelde smart is halve smart
- Geduld is een schone zaak
- Geen been aan de grond krijgen
- Geen blad voor de mond nemen
- Geen bokkesprongen kunnen maken
- Geen daglicht kunnen verdragen/velen
- Geen geld, geen Zwitsers
- geen gelegenheid krijgen in een gesprek ertussen te komen
- Geen haar op mijn hoofd die daar aan denkt
- Geen handbreed wijken
- Geen hoge pet van iemand op hebben
- Geen krimp geven
- Geen land met iemand kunnen bezeilen
Toon meer
H
- Haantje de voorste zijn
- Haar op de tanden hebben
- Haast je langzaam
- Haastige spoed is zelden goed./Maar haast je als het moet. Ook: Haast en spoed zijn zelden goed
- Haken en ogen geven
- Hand over hand toenemen
- Handig en flink zijn
- Hard tegen hard gaan
- Hard van stapel lopen
- Hardlopers zijn doodlopers
- Have en goed (verliezen)
- Heet van de naald zijn
- Heg noch steg weten
- Heilig huisje
- Hemel en aarde bewegen
- Het aan zijn water voelen
- Het al te bont maken
- Het al te bruin bakken
- Het anker lichten
- Het been stijf houden
- Het beste beentje voor zetten
- Het beste paard struikelt (ook) wel eens
- Het beste paard van stal wordt overgeslagen
- Het beste paard van stal zijn
- Het bijltje er bij neerleggen
Toon meer
I
- Ieder diertje zijn pleziertje
- Ieder vist op zijn getij
- Iemand (aan) de pols voelen
- Iemand aan de tand voelen
- Iemand aan het lijntje hebben
- Iemand aan het touw hebben
- Iemand achter de broek zitten
- Iemand achter de vodden zitten
- Iemand bij de kladden grijpen
- Iemand bij de lurven pakken
- Iemand de beurs lichten
- Iemand de bons geven
- Iemand de duimschroeven aanleggen
- Iemand de genadeslag geven
- Iemand de hand boven het hoofd houden
- Iemand de handschoen toewerpen
- Iemand de hielen laten zien
- Iemand de hielen likken
- Iemand de les lezen
- Iemand de loef afsteken
- Iemand de mantel uitvegen
- Iemand de mond snoeren
- Iemand de ogen openen
- Iemand de oren van het hoofd eten.
- Iemand de oren wassen
Toon meer
J
- J
- Jan en alleman (zijn)
- Je kan geen omelet maken zonder eieren te breken
- Je kan niet de kool en de geit sparen
- Je moet de huid van de beer niet verkopen voor hij geschoten is
- Je moet een gegeven paard niet in de mond kijken
- Je moet geen slapende honden wakker maken
- Je moet roeien met de riemen die je hebt
- Je weet nooit hoe een koe een haas vangt
- Jij raapt nog geen stro van de aarde
- Jong geleerd is oud gedaan
- Jong te paard, oud te voet
- Jongens van Jan de Witt
K
- Kalmte zal je redden
- Kan uit Nazareth iets goeds komen?
- Katten die muizen, mauwen niet
- Kennis is macht
- Keulen en Aken zijn niet op een dag gebouwd
- Kijken alsof men z'n laatste oortje versnoept heeft
- Kind noch kraai hebben
- Kinderen en dronken lui zeggen de waarheid
- Klare wijn schenken
- Kleine kopjes hebben ook oren. (variant: Kleine potjes hebben grote oren.)
- Kleine oorzaken, grote gevolgen
- Kleine potjes hebben ook oren
- Kleine vossen bederven de wijngaard
- Kleur bekennen
- Knijp zitten
- Koek en ei zijn
- Komen als een dief in de nacht
- Komt men over de hond, dan komt men ook over de staart
- Komt tijd, komt raad
- Kort en bondig vertellen
- Kortaangebonden zijn
- Korte metten maken
- Krakende wagens lopen het langst
- Kwaad bloed zetten
L
- Laat uw linkerhand niet weten wat uw rechterhand doet
- Lachen als een boer die kiespijn heeft
- Lange tenen hebben
- Lange vingers hebben
- Langzaam aan, dan breekt het lijntje niet
- Laten we elkaar geen mietje noemen
- Lazarus zijn
- Ledigheid is des duivels oorkussen/Een geplaveisde weg is des duivels oorkussen
- Leer om leer zijn
- Leergeld betalen
- Leiden in last zijn
- Lekker is maar één vinger lang
- Lelijke streken op zijn kompas hebben
- Lest best
- Leugens hebben korte benen
- Leven als een god in Frankrijk
- Leven als vrienden en rekenen als vijanden
- Leven en laten leven
- Leven in de brouwerij brengen
- Liefde is blind
- Liefhebben als de appel van zijn oog
- Lieg ik, dan lieg ik in commissie
- Liegen of het gedrukt staat
- Lont ruiken
- Lood om oud ijzer zijn
Toon meer
M
- Maak je maar boos, dan heb je twee keer werk, één keer om boos te worden, en één om niet meer boos te zijn
- Maart roert zijn staart
- Maling aan iets of iemand hebben
- Man en paard noemen
- Mans genoeg zijn
- Meer pijlen op zijn boog hebben
- meer vrijheid geven als leider zijnde
- meer vrolijkheid en drukte inbrengen
- Meisjes die bloemen dragen, mag je kussen zonder te vragen
- Men kan geen ijzer met handen breken
- Men kan niet weten hoe een koe een haas vangt
- Men moet de boom buigen als die jong is
- Men moet de dag niet prijzen voor het avond is
- Men moet de huid niet verkopen voordat de beer geschoten is
- Men moet een gegeven paard niet in de bek zien/kijken
- Men moet een paard de rug niet stuk rijden
- Men moet geen oude bomen verpoten/verplaatsen
- Men moet geen oude schoenen wegwerpen voordat men nieuwe heeft
- Men moet het ijzer smeden als het heet is
- Men moet vossen met vossen vangen
- Men noemt geen koe bont, of er is een vlekje aan
- Men vangt meer vliegen met honing dan met azijn
- Met alle winden waaien
- Met andermans kalf ploegen
- Met andermans veren pronken
Toon meer
N
- N
- Na gedane arbeid is het goed rusten
- Na mij de zondvloed
- Na regen komt zonneschijn
- Na wat gepimpel, is de geest wat simpel
- Naar de barrebiesjes gaan
- Naar de bekende weg vragen
- Naar de Filistijnen gaan
- Naar de haaien gaan
- Naar de maan lopen
- Naar de maan zijn
- Naar de mutsaard rieken
- Naar de pomp lopen
- Naar iemands pijpen dansen
- Naar iets kunnen fluiten
- Naar iets talen
- Naast je schoenen lopen
- Nakaarten heeft geen zin
- Nattevingerwerk zijn
- Nattigheid voelen
- Niemand die hem helpen wil en hem steeds maar doorstuurt
- Niemand kan twee heren dienen
- Niet bij brood alleen leven
- Niet door de beugel kunnen
- niet eerlijk zijn
Toon meer
O
- Oefening baart kunst
- Of: Grote maatregelen treffen voor niets
- Of: meer invloed hebben
- Of: mishandelen
- Olie in het vuur gooien
- Olie op de golven gieten
- Om de haverklap zijn
- Om een luchtje gaan
- Om hals brengen
- Om zeep brengen
- Om zeep gaan
- Omstaan leren
- Onbekend maakt onbemind
- Onbeslagen ten ijs komen
- Ondank is 's werelds loon
- Onder de duim hebben
- Onder de duim houden
- Onder de groene zoden liggen
- Onder de hamer komen
- Onder de neus wrijven
- Onder de pantoffel zitten
- Onder de plak zitten
- Onder de roos
- Onder de schoenzolen schrijven
- Onder de voet raken
Toon meer
P
- Paal en perk stellen
- Paarden die haver verdienen krijgen ze niet
- Paarlen voor de zwijnen werpen
- Paf staan
- Pal staan
- Papier is geduldig
- Pappen en nathouden
- Parels voor de zwijnen gooien
- Parijs is wel een mis waard
- Pas uit de dop komen
- Piano aan gaan
- Poeha maken
- Poolshoogte nemen
- Poot-aan spelen
- Praatjes vullen geen gaatjes
- Praten als Brugman
- Precies in mijn straatje zijn
R
S
- Schaakmat staan
- Schijn bedriegt
- Schitteren door afwezigheid
- Schoenmaker, blijf bij je leest
- Schoon schip maken
- Schots en scheef zijn/staan
- Schraalhans is hier keukenmeester
- Schreeuwen als een mager varken
- Sijmen betaalt
- Sinds jaar en dag (zijn)
- Sisyfusarbeid zijn
- Slapen als een roos
- Slecht gemutst zijn
- Soldaat maken
- Soort zoekt soort
- Spaak lopen
- Spijkers op laag water zoeken
- Spitsroeden lopen
- Spreken is zilver, zwijgen is goud
- Stank voor dank krijgen
- Steeds verder van huis raken
- Steek houden
- Steen des aanstoots zijn
- Steen en been klagen
- Stel niet uit tot morgen, wat je vandaag kunt doen
Toon meer
T
- Taal noch teken van iemand vernemen
- Tabak van iets hebben
- Te diep in het glaasje kijken
- Te dom zijn om voor de du(i)vel te dansen
- Te goeder naam en faam bekend staan
- Te hooi en te gras komen
- Te hoop lopen
- Te kort schieten
- Te kust en te keur gaan
- Te laat de put gevuld als het kalf verdronken is (variant: Als het kalf verdronken is, dempt men de put)
- te laat komen zodat er niets meer te halen valt
- Te pas komen / Van pas komen
- Te stade komen
- Te veel hooi op de vork nemen
- Tegen de bierkaai vechten
- Tegen de borst stuiten
- Tegen de draad ingaan
- Tegen de klippen op gaan
- Tegen de lamp lopen
- Tegen de maan blaffen
- Tegen de stroom oproeien
- Tegen de verdrukking in groeien
- Tegen heug en meug
- Tegen wil en dank (doen/zijn)
- Tegen windmolens vechten
Toon meer
U
- Uien tappen
- Uit de band springen
- Uit de boot vallen
- Uit de brand zijn
- Uit de duim zuigen
- Uit de grond stampen
- Uit de kluiten gewassen zijn
- Uit de lucht komen vallen
- Uit de pot van Egypte eten
- Uit de school klappen
- Uit de verf komen
- Uit een ander vaatje tappen
- Uit het goede hout gesneden
- Uit het jaar nul zijn
- Uit het lood geslagen zijn
- Uit het oog, uit het hart
- Uit het veld geslagen zijn
- Uit zijn as herrijzen
- Uit zijn koker komen
- Uit zijn slof schieten
- Uitgaan als een nachtkaars
- Uitstel is geen afstel. (Tegenovergestelde wordt ook vaak gebruikt: Uitstel is afstel)
- Uitstel van executie
V
- Van a tot z
- Van alle markten thuis zijn
- Van bruiloft komt bruiloft
- Van de bok (laten) dromen
- Van de bok op de ezel gaan
- Van de bovenste plank zijn
- Van de hak op de tak springen
- Van de hand in de tand leven
- Van de hoed en de rand weten
- Van de kleef zijn
- Van de kook zijn
- Van de nood een deugd maken
- Van de os op de ezel springen
- Van de oude stempel zijn
- Van de prins geen kwaad weten
- Van de ratten besnuffeld zijn
- Van de regen in de drup
- Van de wal in de sloot helpen
- Van de wal in de sloot raken
- Van dik hout zaagt men planken
- Van een koude kermis thuiskomen
- Van een leien dakje gaan
- Van een mug een olifant maken
- Van god noch zijn gebod weten
- Van haver tot gort (kennen)
Toon meer
W
- Waar een wil is is een weg
- Waar gehakt wordt, vallen spaanders
- Waar het hart vol van is, loopt/vloeit de mond van over
- Waar het paard aangebonden is, moet het vreten
- Waar niets is, verliest de keizer zijn recht
- Waar rook is, is vuur
- Waar twee kijven hebben twee schuld
- Wat baten kaars en bril, als den uil niet zien en wil
- Wat de boer niet kent dat eet hij niet
- Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen?
- Wat het oog niet ziet, wat het hart niet deert
- Wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen
- Wat in het vat zit, verzuurt niet
- Wat niet weet, wat niet deert
- Water bij de wijn doen
- Water en vuur zijn
- Water in zee dragen
- Weet wat je zegt, maar zeg niet alles wat je weet
- Weinig armslag hebben
- weinig tijd/moeite in iets steken
- Werk aan de winkel zijn
- Werken als een paard
- Werken zolang het dag is
- Weten hoe de vork in de steel zit
- Weten uit welke hoek de wind waait
Toon meer
Z
- Ze achter de ellebogen hebben
- Ze niet alle vijf hebben
- Ze zien vliegen
- zeer grote problemen krijgen en wellicht ophouden te bestaan
- Zich (te) sappel maken
- Zich aan een ander spiegelen
- zich bevinden tussen twee ruziemakers
- Zich een aap lachen
- Zich een hoedje schrikken
- Zich er met Jantje van Leiden afmaken
- Zich geradbraakt voelen
- Zich het kaas niet van het brood laten eten
- Zich het vuur uit de sloffen lopen
- Zich in alle bochten wringen
- Zich in de kaart laten kijken
- Zich in het hol van de leeuw wagen
- Zich katoen houden
- Zich met hand en tand verzetten
- Zich op de vlakte houden
- Zich op glad ijs wagen/begeven
- Zich schrap zetten
- Zich tussen hangen en wurgen bevinden
- Zich uit de markt prijzen
- Zich uit de naad werken
- Zich uit de voeten maken
Toon meer