(Lat. van casus = geval). Dat gedeelte der zedeleer, hetwelk handelt over de gevallen, waarin door een botsing van tegenstrijdige plichten het geweten in moeielijkheid kan geraken over wat te doen staat.
Zoo b.v. de kwestie van het al dan niet geoorloofd zijn van een noodleugen of van het niet houden van een door geweld, list of bedrog afgeperste belofte. Helaas is de casuïstiek veelal misbruikt om het geweten in slaap te sussen en om met behulp van spitsvondige redeneering en muggenzifterij een gedragslijn te rechtvaardigen, die overeenstemt met gekoesterde wenschen. Bekend o.a. is de casuïstiek van Escobar uit de dagen van Pascal, die de casuïstiek der Jezuïeten zoo meesterlijk bestreed in zijn „Lettres 1a un provincial”.
