Aldus heette in Rome oorspronkelijk de vergadering der Ouden, die wij nu gemeenteraad zouden noemen; de leden heetten senatoren. Later werd de senaat het regerings lichaam van het Romeinse Rijk, wiens rechten niet altijd dezelfde waren.
Op het voorbeeld van Rome noemde men sedert de middeleeuwen het bestuur (magistraat) van voorname steden, vooral van rijkssteden, eveneens senaat, bijv. van Hamburg, Bremen en Lübeck. Ook het bestuur van een ogeschool heet vaak zo, terwijl in Italië, Spanje, Frankrijk e.a. landen het Hoogerhuis of de Eerste Kamer ook senaat wordt genoemd.