Gepubliceerd op 16-11-2020

Steenvalk Stienfalk

betekenis & definitie

Oude N volksnaam resp. officiële friese naam voor het Smelleken ←, de kleinste europese Valk. Het huidige voorkomen van de naam Steenvalk is maar tot een enkele plaats beperkt.

WVD noemt Steenvalkje in Woumen (WVl) en WBD Steenklamper in Reusel (NB). Schlegel 1858 en Albarda 1897 noemen de naam niet.Houttuyn 1762 schrijft: "Hy [de Rots- en Bergvalk] wordt by de Schryvers, om dat hy in de Rotsen nestelt, Litho-Falco of Falco Lapidarius, dat is Steenvalk, geheten." Op deze passage berust ws. ook de vermelding van de naam in vD 1904/1970.

Houttuyn geeft het benoemingsmotief dus aan. De vraag is alleen, of "de Schryvers" wel kennis konden hebben van de broedbiotoop (in het noorden van Europa), die bovendien niet bij voorkeur uit kaal gesteente of een kale steenwand (zoals bij de Steenarend) bestaat. Daarom zou het kunnen zijn dat er een verwijzing naar de blauwgrijze kleur van steen in het spel is, en dan met name naar die van het voor het slijpen gebruikte amaril (vgl. amarilsteen) of smergel (zie sub Smelleken); deze kleur van de rugzijde van het volwassen ♂ was in ieder geval bij de Valkeniers goed bekend.

< >