naar den titel van een heldendicht van Ariosto doorgaans bijgenaamd de Razende, was een held uit den fabelkring van Klare den Grooten en zou de zoon geweest zijn van diens zuster en den angelschen vorst Milon. Zijn wapenfeiten vormen den inhoud van een menigte middeleeuwsche verhalen.
Door keizer Klare tot stedehouder van Spanje benoemd, werd hij' daar aangevallen door den moorschen koning Marsili bij Roncesvalles. Na lang en hevig gestreden te hebben, trachtte hij vruchteloos zijn zwaard, dat zelfs marmer doorsneed en Duranda heette, in stukken te breken, opdat het den vijand niet in handen zou vallen, vruchteloos ook blies hij op zijn grooten hoorn, Olifant genaamd, want Klare, die dezen noodkreet op 8 mijlen afstands hoorde, kwam te laat om hem bij te staan. Dit verhaal maakt den inhoud uit eener menigte fransche en provençaalsche volksliederen, uit welke, waarschijnlijk in de 12de eeuw, de bekende fransche ridderroman Chansons de Geste van R., ook die van Roncevaux genoemd, ontstaan is. Michel heeft dezen ridderroman onder den titel La chanson de Roland ou de Roncevaux te Parijs in 1837 uitgegeven. Het lied van R. vond zijn weg verder naar Duitschland en Ijsland, terwijl het zuidwaarts tot Spanje en Italië doordrong. Ook is er een middel-nederlandsche berijming van in omloop geweest. In Italië vooral heeft de geschiedenis van R. ingang gevonden, zoodat zijn heldenfeiten aldaar aanleiding gegeven hebben tot meerdere heldendichten, waaronder vooral bekend is de Orlando furioso van Ariosto.
