een waarschijnlijk van Euboea uit gestichte, doch ook sterk met thracische elementen (Bottiaeërs) vermengde grieksche kolonie op het schier-eiland Chalcidice op de noordwestzijde van de Toronaeïsche golf. Zij vormde uit de naburige steden tot aan Macedonië toe een streng gecentraliseerden bond, die evenwel in den z.g. olynthischen oorlog (383—379) door Sparta vernietigd werd.
Toen koning Philippus II van Macedonië zijn macht, voortdurend verder uitbreidde, tastte hij 349 v. Chr. ook den sedert 370 weer hernieuwden bond van O. aan, dat daarop door een verbond met Athene hulp zocht tegen den gemeenschappelijken vijand. De Atheners, hoewel door de vurige „Olynthische redevoeringen” van Demosthenes aangespoord, be-sloten niet spoedig genoeg tot doortastende maatregelen, doch zonden slechts enkele hulpkorpsen, waarvan het laatste zijn doel niet eens meer bereikte, daar inmiddels (348) de stad reeds verraden en verwoest was. Sedert is O., waarvan zich nog enkele overblijfselen bij het tegenwoordige Hagios Mamas bevinden, niet meer hersteld.
