of Kazan. Gouvernement in europeesch Rusland, begrensd ten o. door Orenburg, ten z. door Simbirsk, ten w. door Nowgorod, ten n. door Wiatka.
De grond is vlak en wordt besproeid door de Wolga en de Karna, die zich in dit gouvernement vereenigen. Een groot gedeelte is 'met bosschen bedekt. De meest voorkomende bergstoffen zijn koper, gips, pottebakkersklei en kalk. De hoofdproducten van den landbouw zijn rogge, tarwe, vlas en hennep. 2.191.000 inw. Het voormalig khanaat of tartaarsch koninkrijk werd in 1552 door de Russen veroverd; tegenwoordig vormt het de russische gouvernementen Kasan, Perm, Wiatka, Simbirsk en Pensa. 2) Hoofdstad van het russ. gouvern. K., 55° 47' N.B. en 49° 7' O.L., aan de Kasanka, nevenrivier van de Wolga, 125 uur o. van Moskou.
Zij bestaat uit 3 deelen, de citadel of kreml, de stad en de voorsteden, is zetel van een bisschop en heeft een magnetisch observatorium, arsenaal en keizerlijk kruitmagazijn. K. is sinds lang vermaard om haar inrichtingen van onderwijs. Haar in 1804 gestichte universiteit had in 1846 reeds 96 professoren en leermeesters en 418 studenten; men vindt er een uitgebreide bibliotheek, een observatorium, kruidtuin en vele museums; voorts zijn in K. 2 gymnasia, in een waarvan de oostersche talen onderwezen worden, een grieksch theologisch seminarie, een militaire school en verscheidene openbare scholen. De stad heeft groote fabrieken van lakens, katoenen, messenwerk, bijouterieën, zeep, marokijn; ook veel looierijen en branderijen. Zij is de stapelplaats van het verkeer tusschen Siberië, Bokhara en europ. Rusland en drijft een uitgebraden handel langs de Wolga.
K. werd drie malen door brand geteisterd, eerst in 1774, toen in 1815 bij de ontploffing van het kruitmagazijn en daarna in Sept. 1842, toen meer dan de halve stad in de asch werd gelegd. Het oude K., dat de Russen bij de inneming in 1552 vernield hebben, lag boven de tegenwoordige stad, aan den rechteroever van de Kasanka; 132.000 inw.
