Gepubliceerd op 17-02-2021

Julius von haynau

betekenis & definitie

(vrijheer) oostenrijksch veldheer, geb. 14 Oct. 1786 te Cassel, zoon van keurvorst Wilhelm I van Hessen en Rebekka Ritter, een apothekers dochter, trad in 1801 in oostenrijkschen dienst, en maakte de veldtochten van 1805, 1809, 1813 en volgende jaren mee. In 1835 tot generaalmajoor bevorderd, betoonde hij bij het uitbreken van den oorlog in Italië in 1848 groote werkzaamheid.

Toen het hoofdleger tegen de Piëmonteeezen oprukte was hij: commandant van Verona en zond uit eigen beweging een brigade naar Sommacampagna, waardoor hij veel bijdroeg tot de overwinning der Oostenrijkers. Met groote strengheid handhaafde H. vervolgens de rust te Bergamo en Brescia, en tuchtigde Ferrara. Toen bij het hervatten van den oorlog in Maart 1849 in Brescia een opstand uitbrak, brak H. schielijk van Padua op en sloot de stad ip. Bij den hevigen tegenstand der insurgenten begon een strijd, die in de nieuwere krijgsgeschiedenis zijne wedergade nauwelijks kent. Na een moorddadig straatgevecht en een verwoestend geschutvuur, werd de stad bestormd en zwaar getuchtigd. In 1849 belast met het opperbevel in Hongarije, deden de bestorming van Baab, het zuidwaarts voortrukken des legers in weerwil der grootste bezwaren, de bezetting van Szegedin en de strijd aan de Theisz, waardoor Temesvar in handen der overwinnaars viel, hem in zijn groote veldheerstalenten kennen.

Tegelijk echter bezoedelde hij zijn roem door groote wreedheden en overmatige gestrengheid. Inzonderheid verwekte de executie van de hoofden der hongaarsche omwenteling te Pest en Arad groot afgrijzen tegen hem. Na den oorlog voerde PI. in Hongarije een bijna onbegrensde militaire dictatuur, en tengevolge van een en ander werd hij in 1850 eensklaps ontslagen. H. keerde nu tot het ambtelooze leven terug en vestigde zich te Graz. Toen hij in 1850 Londen en in 1852 Brussel bezocht, openbaarde zich op nadrukkelijke wijze de af keer des volks in beide steden tegen hem. Hij overl. 14 Maart 1853 te Weenen.

Zijn broeder, Wilhelm Karl, vrijheer von H., geb. 24 Dec. 1779, een keurhessisch luitenant-generaal, werd in 1847, wegens ouderdom, gepensioneerd, maar in 1850 tot opperbevelhebber van het leger aangesteld, toen geen hoofdofficier de maatregelen van Hassenpflug tegen de aan de staatsregeling getrouwe officieren wilde handhaven. Hoewel hij deze taak aanvaardde, was hij niet in staat die ten uitvoer te brengen. Hij overl. 21 Jan. 1856 te Cassel. Friedrich Wilhelm Karl Ed., vrijheer von H., zoon des vorigen, 5 Dec. 1804 te Munchen geboren, maakte zich mede berucht in de zaken van Keurhessen. Hij werd in 1850 ad interim minister van oorlog in het ministerie Hassenpflug en in 1853 tot minister benoemd. Hij moest echter in 1855 met Hassenpflug zijn portefeuille nederleggen. In een vlugschrift van lafhartigheid beschuldigd, , nam hij in het begin van 1863 zijn ontslag uit keurhessischen dienst en maakte weinige dagen daarna door een pistoolschot een einde aan zijn leven, 24 Jan. 1863.

< >