Gepubliceerd op 14-03-2021

Henri de latour d’auvergne de turenne

betekenis & definitie

(vicomte) fransch veldheer, geb. 11 Sept. 1611 te Sedan als tweede zoon van hertog Hendrik van Bouillon, werd protestantsch opgevoed en 1623 onder zijn oom, prins Maurits van Nassau, in Holland voor den krijgsdienst opgeleid, kwam 1630 aan het fransche hof, werd 1634 tot maréchal de camp bevorderd, nam aan verschillende gevechten deel, versloeg 1639 de Duitschers en Spanjaarden bij Casale, nam 1640 Turijn in en onderscheidde zich ook in den volgenden veldtocht. Hij werd 1644 maarschalk en kreeg het opperbevel in Duitschland, waar hij zich met den hertog van Enghien, den lateren grooten Condé, vereenigde; beiden veroverden daarop de Palts, het keurvorstendom Mainz en den geheelen Rijn van Straatsburg tot Koblenz.

Tijdens de onlusten der Fronde koos T. aanvankelijk partij tegen het hof, doch verzoende zich daarmede in 1651 en kwam toen aan het hoofd van het koninklijk leger. Hij streed vervolgens met afwisselend geluk tegen prins Condé; vervolgens onderwierp hij tot aan den vrede der Pyreneeën (1659) bijna geheel Vlaanderen en werd 1660 tot maarschalk-generaal benoemd. In den Devolutie-oorlog veroverde hij 1667 Vlaanderen en Franche-Comté. In 1668 ging hij tot de roomschkatholieke kerk over. Bij het uitbreken van den oorlog tegen de Nederlanden kreeg Turenne 1672 nogmaals het opperbevel, hield de verbonden legers onder Montecuccoli aan dien Rijn tegen, dlwong den grooten keurvorst tot den vrede, doch werd 1673 door Montecuccoli teruggedrongen, In den veldtocht van 1674 verwoestte T. de Palts, leed echter 4 Oct. bij Enzheim een nederlaag, trok zich achter de Vogezen terug, doch rukte daaruit, in zijn beroemdisten veldtocht, midden in den winter bij Belfort weer voorwaarts, versloeg de Duitschers 29 Dec. 1674 bij Mühlhausen en vervolgens beslissend 5 Jam 1675 bij Türkheim. Daarop ging T. den Rijn over en bereidde zich voor tot een beslissenden slag tegen Moritecuccoii, dioch werd bij het dorp Sasbach op een verkenningstocht 27 Juli 1675 door een kanonskogel gedood.

< >