Een der beroemdste ontdekkingsreizigers van den nieuweren tijd geb. 16 Febr. 1821 te Hamburg; bij studeerde aan het Johanneum in zijn geboorteplaats en begon voorts te Berlijn aan de studie der oude talen; op een reis naar Rome en Sicilië in 1840 vatte hij het plan op het bekken der Middell. zee in zijn geheel en door eigen aanschouwing te leeren kennen; hij ging daartoe in 1845 over Gibraltar naar Tanger, enj toen het onmogelijk bleek in het binnenland van Marokko door te dringen, naar Algiers en Tunis; na een kort verblijf op Malta, aanvang 1846, ging hij opnieuw naar Tunis, van hier over Gabes naar Tripolis, naar Bengasie, onderzocht het oude Kyrenaika, en begaf zich voorts naar het dal van den Nijl; niet ver van de Egypt. grens werd hij door roovers uitgeschud en zwaar gewond bereikte hij Caïro, bevoer den Nijl tot den Wadihalsawaterval, trok dwars door de woestijn van Assuan naar Berenice, hield zich eenigentijd op het Sinai-schiereiland en in Palestina op, bereisde het kustgebied van noordelijk Syrië, bezocht Cilicië, Cyprus en de eens zoo belangrijke Helleensche koloniën aan de kusten van Klein-AzL, bereikte Constantinopel en keerde na een afwezigheid yan drie jaren over Griekenland naar Hamburg terug. Tijdens den winter van 1848 op 49 begon hij zijn Wanderungen durch die Küstenländer des Mittelmeers, deel I, (Berk, 1849).
In Nov. 1849 begaf hij zich met Overweg over Tunis naar Tripolis, om zich bij de expeditie-Richardson naar Centraal-Afrika, aan te sluiten. 23 Mrt. 1850 brak de karavaan naar Mursuk op, en bereikte door de Sahara Tintellust, vanwaar B. een tocht naar Agades ondernam. Eerst in Dec. konden de tochtgenooten hun weg zuidwaarts voortzetten; in Jan 1851 bereikten zij Damerghu; van hier ging B. met enkele deelnemers zuidwestwaarts, naar de Haussastaten, teneinde Katsena en Kano in het rijk Sokoto te bereiken, terwijl Overweg en Richardson met de overigen zich voorstelden over Sinder naar Kuka te gaan; Richardson stierf te Ungurutua, Overweg bereikte Kuka, de hoofdstad van Bornu, waar hij zich 5 Mei weer met B. vereenigde. B. deed van Kuka uit een tocht naar Adamaoea, ontdekte 18 Juni 1851 de Binuë, en was 22 Juli te Kuka terug. Gezamenlijk ondernam men alsnu een reis naar Kanem, en einde Nov. een naar het land der Musgu; einde Maart ’52 ging B. naar Bagirmi, bezuidoosten het meer Tchad, en vereenigde zich 2ü Augs. weer met Overweg, die intusschen Jakuba bezocht had, en kort daarop te Maduari stierf. Eenige maanden later ving B. een reis naar het westen aan, ging naar Sokoto, nam zijn weg vandaar over Gando naar Say aan den Niger, stak deze rivier 12 Juni ’53 over, zwierf door de nog door geen Europeaan betreden landschappen Gurma, Libtako en Dalla, en bereikte 7 Sept. Timboektoe, waar hij zich zeven maanden ophield. 8 April 1854 hervatte hij zijn reis; spoedig zag hij zich echter gedwongen naar Timboektoe terug te keeren en er tot Mei te blijven.
Over Gogo of Gao, de hoofdstad van het rijk Songhay, en verder over Wurno en Kano bereikte hij 12 Dec. weder Kuka en verbleef aldaar een maand in gezelschap van Vogel. Begin Mei ’55 aanvaardde hij de terugreis naar Europa, bereikte over Bilma en Mursuk 21 Aug. Tripolis en landde 8 Sept, te Marseille. Gedurende een verblijf van eenige jaren te Londen gaf hij zijn Reisen und Entdeckungen in Nordund Central Afrika (5 dln., Gotha, 1855—58) in het licht, waarbij zijn Sammlung und Verarbeitung centralafrik. Vokabularien (Gotha, 1862—66) zich aansluit. Naar Berlijn teruggekeerd werd hij in 1863 prof. aan de universiteit aldaar, president van het Aardrijkskundig Genootschap enz., na nog verschillende belangwekkende reizen in het gebied der Middell. zee, Klein-Azië, Turkije enz. te hebben volbracht.
In 1863 doorzocht hij nog de Alpen ; in 1864 bereisde hij Italië, in 1865 de noordoostel. deelen van Montenegro en de centrale deelen van het Balkanschiereiland. Weinige wek n na zijn terugkomst te Berlijn stierf hij aldaar, 25 Nov. 1865.
