Gepubliceerd op 17-02-2021

Giovanni giolitti

betekenis & definitie

ital. staatsman, geb. 27 Oct. 1843 te Mondovi, studeerde te Turijn in de rechten, trad in staatsdienst, klom onder begunstiging van de ministers Sella en Minghetti snel op, en werd in 1877 secretarisgeneraal van de algemeene rekenkamer, welken post hij op grond van meeningsverschil met Seismit-Doda weldra moest neerleggen. In 1882 opende Depretis hem met een benoeming tot staatsraad de loopbaan der politiek, waarop zijn geboorteplaats hem in het. parlement koos, in Maart 1889; bij het aftreden van Seismit-Doda in 1890 bood Crispi G. de portefeuille van financiën aan, welke hij aanvaardde; wegens zijn streven naar bezuiniging echter weldra met Crispi’s algemeene politiek in botsing gekomen, nam hij reeds na enkele dagen (9 Dec. 1890) zijn ontslag.

Rudini, kort daarop in Crispi’s plaats getreden, werd aanvankelijk door G. gesteund, doch toen ook hij tot belastingverhooging besloot, op het heftigst aangevallen en ten slotte ten val gebracht, waarop G. zelf met de vorming van een nieuw kabinet werd belast (10 Mei 1892. G. vond een hem zeer vijandig gezinde kamer, weshalve hij tot ontbinding der kamers besloot; de nieuwe verkiezingen leverden voor G. een meerderheid van 3/5 der stemmen op, waarop hij voortging allerlei bezuinigingen in te voeren en er naar te streven zonder nieuwe lasten het evenwicht in ’s lands financiën te herstellen, tevens ten gunste van de onderste volksklassen wijzigingen in het belastingstelsel aan te brengen. De Banca Romana-aangelegenheid (zie Italië, geschiedenis) noopte hem met zijn geheele kabinet af te treden (24 Nov. 1893; 10 Dec. 1894 overhandigde hij de kamer van afgevaardigden een verzameling brieven* en stukken, door hem als minister-president bij het Banca Romana-proces in beslag genomen, en die Crispi ernstig comprommiteerden. Aanvankelijk wegens dit achterhouden van stukken in moeilijkheden geraakt, werd hij door de kamer, de eenige autoriteit bevoegd tot het indienen van een aanklacht, van rechtsvervolging ontslagen (besluit van 13 Dec. 1895). In het kabinet-Zanardelli had hij deportefeuille van binnenlandsche zaken.

< >