engelsch reiziger, geb. 19 Maart 1813 te Blantyre bij Glasgow, was als zoon van een arm kleinhandelaar in een katoenspinnerij werkzaam, legde zich in den wintertijd op de studie toe en besloot zendeling te worden. Na te Glasgow in de medicijnen gepromoveerd te zijn en ook in de godgeleerdheid gestudeerd te hebben, bood hij zijn diensten aan het Londensche zendelinggenootschap aan.
Als geestelijke geordend, ging hij in 1840 naar Z.-Afrika, waar hij medearbeider werd van den zendeling Rob. Moffat, wiens dochter hij later trouwde. L. hield zich 9 jaren in de hoofdstad van den Bakuenastam, en in de door hem gestichte zendingstations Mabotsa en Kolobeng op. Op zijn eerste reis in de binnenlanden met Oswell en Murray in 1849, bereikte hij het Ngami-meer en den Saugastroom, doorkruiste van 1854—56 het geheele afrikaansche vasteland van Loanda aan de west- tot Quillimane aan de oostkust en keerde in 1858 over het eiland Mauritius en Egypte naar Engeland terug. Deze reizen beschreef hij in Missionary travels and researches in South Africa (2 din., 1857). Hij vond grooten bijval in Engeland, werd tot consul te Quillimane benoemd met den last om zijn vroegere onderzoekingen voort te zetten, den slavenhandel tegen te gaan en de inlanders tot industriëele werkzaamheid en landbouw vooral katoenteelt, op te wekken.
In 1864 werd hij, wijl zijn reizen voor den handel geen resultaten opleverden, naar Engeland teruggeroepen en schreef toen zijn Narrative of an expedition to the Zambesi and its tributaries (2 din., 1885). In Maart 1865 tot britsch consul voor Binnen-Afrika benoemd, deed hij nog verschillende uitgebreide reizen, 1871— 72, in gezelschap van Stanley, en stierf 4 Mei 1873 in het dorp Tsjitambo, in het land der Kasembee, aan dysenterie. Zijn lijk werd door zijn trouwe ondergeschikten naar de oostkust gebracht, van daar naar Engeland getransporteerd en 18 April 1874 bijgezet in de Westminster-abdij. Hij heeft standbeelden te Edinburg en Glasgow. Literatuur: The last journals of David L. in Central Africa, published by H. Waller (2 din., Lond. 1874), Stanley, How I found L. (Lond. 1872), Behm, L.s Reisen in Inner afrika, 1866—73 (in Petermanns Mitteilungen, Gotha 1875), Blaikie, Personal life of David L. (Lond. 1880), Barth, David L. (3de dr., Lpz. 1881), Noel, L. in Afrika (laatstelijk Lond. 1895).
