duitsch schilder, geb. 8 Dec. 1815 te Breslau; grootendeels autodidact, maakte hij allereerst naam met eenige series artistieke penteekeningen, als Künstlers Erdenwallen (1833) en Denkwürdigkeiten aus der brandenb.-preuss. Geschichte (1836) en na eenige minder geslaagde pogingen kreeg hij met het schilderij in olieverf Die Rechtskonsultation ook als schilder eenige reputatie.
In 1839 werd hem het teekenen der illustraties voor Kugler’s werk „Geschichte Friedrichs d. Gr.” opgedragen; hij bleef hiermee bezig tot 1842 (ongeveer 400 platen, door 0. Vogel, A. Vogel, Unzelmann en Herrn. Müller in hout gesneden). Frederik de Groote en zijn tijd bleef vervolgens de stof waaraan M. bij voorkeur zijn onderwerpen ontleende en ook zijn overige werken, w.o. zijn meeste illustraties, hebben historische gebeurtenissen tot onderwerp.
Vermeld moeten: Friedrichs d. Gr. Tafelrunde in Sanssouci (1850), Das Abendkonzert Friedrichs d. Gr (1852, beide in de Berliner Nationalgalerie), Friedrich d. Gr. bei der Tänzerin Barberina (1852), Friedrich d. Gr. auf Reisen (1854; Galerie Ravené, Berl.), Friedrich d.
Gr. bei der Huldigung in Breslau 1741 (1855; museum te Breslau), Nächtliche Kampfscene bei Hochkirch 1758 (1856, kon. paleis te Berlijn), Die erste Begegnung Friedrichs d. Gr. mit Joseph II. in Neisse (1857, in bezit van den groothertog van Weimar), Blücher und Wellington am Abend der Schlacht bei Waterloo (1858, in het paleis van den kroonprins te Berlijn), en onder zijn werken van anderen aard: Christus als Knabe im Tempel lehrend (1851), Moderne Cyclopen (1875), Die Prozession in Hofgastein (1880, te Berlijn, in particulier bezit), Piazza d’Erbe in Verona (1884, Zürich, galerij Henneberg), en twee vermaarde gezelschapsstukken Ballsouper (1878) en Cercle (1879), een hofbal bij keizer Wilhelm I. Literatuur: Das Werk Adolf Menzels (met tekst van M. Jordan en R. Dohme (Münch. 1886—91, aanhangsel 1895); Jordan, Das Werk Adolf M.s. (1895); Sondermann, Adolf M. (1895); Knackfuss, Menzei (3de dr. Bielefeld 1897); Dorgerloh, Berzeiclinis der durch Kunstdruck vervielfältigten Arbeiten M.s (Leipzig 1896). M. overleed te Berlijn, 9 Febr. 1905.
